Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 1985/ Guðlaugssund

Guðlaugssund

Erindi flutt þegar Guðlaugssund var synt í fyrsta sinni í Sundhöll Vestmannaeyja 12. mars 1985.

Góðir áhcvrcndur. Ég hýi) ,ykkur velkomin hingað. Eins og kunnugt er ætla 22 nemendur Stýrimanna¬skólans í Vestmannaeyjum að synda hér sömu vegalengd og Guðlaugur Friðþursson fyrrverandi nemandi okkar synti þennan dag fyrir ari síöan h. 12. mars 1 lJH-L Þá hafði bátur hans. Hellisey. farist rúmar J srnl. SSA af Eyjum. Þrír af fimm skip¬verjum komust á kjöl og einn þeirra. Guð¬laugur. afrekaði það a() synda í land alla þessa vegalengd í :'i0 heitum sjó og frost var í lofti. Þrautin var ekki þar með unnin. Erfit) !ei() yfir hraun og vegleysur var til hygg()ar. Alls liðu uml) klst. frú því sund Guðlaugs hófst og þar til hann bankaði hjú Atla Elíassyni og fjölskyldu hans a() Suðurgerði 2. Það er ósk Guðlaugs ao með þessu sundi verði fyrst og fremst minnt á öryggismál sjómanna. Og það er von okkar í Stýri¬mannaskólanum a() þetta geti on)i() arvisst þennan dag og tilgangur þess verði alltatað minna á hættur við sjómannsstörfin og varnir við þeim. i mínum huga er líka minning um <Ítrúlegt afrek einstaklings og aðdáunarvert hugrekki hans ásamt æöruleysi í mikilli neyð vit) fráfall félaganna vil) hlið sér. Fátt hafði þó eins mikil áhrif á mig og látlaus og falleg trásögn Guð¬laugs af trúariðkunum þeirra félaganna ú kili sökkvandi bátsins. Það er gott fyrir okkur sjómenn al) vita til þess a() stÖ()ugt er unnið a() endurbótum og uppfinningu nýrru og betri bjiirgunart,ckja. Þar leggja margir góoir drengir hönd ;i plóg-inn. Útgerðarmenn hafa alla lÍ(). þar sem ég SJÖMANNADAGSBl.i\Ð VESTMANNAEYJA þekki til. verið ósinkír .i fé til öryggis manna og skipa sinna. Í minni sjónuumsuð man ég c k k i eftir nema einni útgen). sem sni()gL't1gi() hefur reglur um öryggishúna(). Þegar við ræðuni um öryggishúnaö \ crður því miður a() viðirkermast a() hjá of mörgum sjómönnum er umhirða þar ekki. sem s·kyldi. Útgerðarmenn. skipshafnir og skipa-skoðunarmenn verða a() taka höndum saman um a() bæta þar um. Reglur eru einskisvirði. ef þær eru bara pappír. Það væri ekki óskyn¬söm athugun at) kanna hvar best vær i gengi[) um þessi tæki og kynna þa() ra kilcga. Á()ur en ég lýk máli minu um þennan þátt vil ég senda Sigmund Jóhannssyni þakkir sjómanna fyrir stóran þátt hans í þessum múlum. Hann hefur innt af hendi mikið starf. sem hann hefur gefa) íslenskum sjómönnum. Uppfinn¬ing hans. öryggisloki við netaspil. er margott búinn a() forða sivsum. Það kr ekki milli mála. Sjósetningarbúnaður hans er aö mín¬um dómi mikið gott tæki. Einfalt og sterkt. Þaö var stórkostlegt a() verða \ itni aö þ\ í hve Vcstmanncvskir útgerðarmenn tóku ~)\Í strax kgins hendi og settu þa() í skip sin .in hvurn¬ingar af reglugen) og .in [K'ss a() spvrja um kostnað. Þal) er ck ki v ilji Gu()laugs a() ég tíundi hér afrek hans. Þ,H) lvsir honum vel. Í orðuni sínum ,í Sjúkrahúsi Vcstmannacvju eftir at¬burðinn dró hann mjög úr sínum þætti. en sagc)ist fyrst og fremst þakka alrnæu inu af auðmýkt björgun sína. Lítlaus fr,.'tsögn hans af sarnra-ðum þeirra félaganna ;í kili snart alþjóð ,i sínum tíma. Biskupinn okkar. herra Pctur Sigurgeirs¬son. sagc)i m.a. í ræóu sinni ú sí()asta sjó¬mannadegi: .. Þessi bænastund sjómannanna. þar sem þeir bú()u saman komnir :í kjöl \ élh;ítsins . Hclliscvjar er ein áhrifaríkasta Guðxþjónustu, sem ég hef heyrt um a() flutt hafi verió. .. T\ cir þeirra höfðu nuruið \ i() skólann okkar. ÞL'Ír kunnu a() setja stefnur í kort 01:c sigla hvert se111 \·;1r. en þarna i ncvúinni var a()eins ein áu. eitt strik. Bænin Faðir vor var haldreipið sem sjó-mennirnir áttu. Og í trúarsannfæringu og af lítilliæti báðu þeir saman. Þetta er eðlilegt og ætti að vera gert oftar. Það er mín sannfæring. Frásögn Guðlaugs af samveru þeirra félaganna var sönn og æðru-laus. Árið 1627 þegar Tyrkjaránið var hér var fólkið flutt sjóleiðis í þrældóm til Alsír. Presturinn séra Ólafur Egilsson tók með sér Guðbrandsbiblíuna sína og las fyrir fólkið og hughreysti það. Þetta fólk hafði í neyð sinni. siglandi skip. prestinn sinn og Biblíu. Neyð félaganna á kili Helliseyjar var stærri. Án 116 aðstoðar hughreystu þeir hver annan og báðu Faðir vor. Gott fólk. Það er von mín að þetta sund fari vel fram. Yfir því verði reisn. Annað sæmir ekki. Við viljum líka vekja athygli á nauðsyn góðrar sundkunnáttu sjómanna. Frumkvöðull slysavarna á Íslandi, prestur¬inn og sjómaðurinn séra Oddur V. Gíslason frá Stað í Grindavík, var mikill sundmaður og í bjargráðatillögum sínum hvatti hann til aukinnar sundkunnáttu sjómanna. Það gerum við hér í dag. Það kom fram áðan að það væri von okkar SJÓMANNADAGSBLAÐ VESlMANNAEYJA í Stýrimannaskólanum að þetta sund verði hér árviss viðburður. Það má segja að hjónin Anna og Þorsteinn á Blátindi hafi í gær innsiglað að svo yrði. Þau ákváðu að gefa í þessu skyni mjög vandaða bók. Kápa hennar verður af vandaðasta skinni og blöð hennar af bestu gerð. Framan á kápu verður letrað með gylltum stöfum: Guðlaugssund 12. mars 1984. Fyrst í bókinni verður fæðingardagur og nafn Guðlaugs. Síðan hvert ár nöfn sundmanna og dagbók hvers sunds. Aftan á kápu verður letrað gylltu letri: Með þökk og virðingu fyrir björgun Guðlaugs Friðþórssonar frá Önnu og Þorsteini á Blátindi. Bókin á alla tíð að vera í vörslu Skjalasafns Vestmannaeyja. H. 10. febrúar s.l. var samþykkt tillaga Einars okkar á Arnarhóli í stjórn Hins ís¬lenska Biblíufélags þess efnis að á þessu ári gæfi félagið öllum Stýrimannaskólanemum þessa árs Biblíu í tilefni af sundi Guðlaugs. Þegar stjórnarmenn fréttu af þessu sundi hér í dag óskuðu þeir eftir því að við upphaf þess yrði afhending þeirra hér. Sóknarpresturinn okkar séra Kjartan Örn Sigurbjörnsson annast nú þann þátt. Friðrik Ásmundsson;

• Efnisyfirlit: Sjómannadagsblað Vestmannaeyja