„Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 1955/ Magnús Guðmundsson, Vesturhúsum“: Munur á milli breytinga

Úr Heimaslóð, Sögusetri Vestmannaeyja
Fara í flakk Fara í leit
 
Ekkert breytingarágrip
Lína 1: Lína 1:
Magnús Guðmundsson
VESTURHÚSUM.
Hinn 24. apríl s. 1. andaöist í Sjúkrahús-inn hér, cftir stutta lcgu, Magnús GuS-mundsson frá Vcstur-húsum.
Magnús var fæddnr að Vcslurhúsum 27. júní 1872. Foreldrar hans voru lijónin Guö rún Erlendsdóttir og Guðmundur Þórarins-vni cr bjuggu að Vest-urhiVum nær hálfa öld og gerðu þar garð-inn fræganu.
Mér þykir eiga vel við, að minn-asi Magnúsar í Sjómannadagsblaði Vcstm.eyja, því hálfan fjórða tug ára stundaði hann hér sjómennsku, þar af 30 ár formaður.
Magnús byrjaði snemma sjó-mcnnsku, eins og flestir aðrir drengir, sem ólust upp hér í Vestmannaeyj-um á þeim árum. eða þar til línan var tekin hér í notkun. árið 1897. Fram að þeim tíma voru hér ein-göngu notuð bandfæri og lóru þá flestir drengir að róa hér 12 til 14 ára gamlir, sem hálfdrættingnr og ekki var Magnús ncma 12 ára þcgar hann byrj-aði að róa.
Magnus lékk sncmma orð á sig fyrir góða sjómannshæfileika og ekki var hann ncma 18 ára, þcgar hann byrjaði formcnnsku á vctrarvcrtíð. árið 1890, mcð scxxTÍng og var mcð hann í 5 vcrtíðir. Þ;í tók hann við ný-smíðuíum stórum og góðum átlæringi. scm IngÖlfur hct, og var með hann þar til hann lét smíða scr annan Ingölf, með færeysku lagi, en það þóttu betri gangskip og léttari til róðurs og því henta betur til línu-veiða.
Magnús var mjög aflasæll og sum-ar vcrtíðarnar var hann hlutahæstur. Alla sína lormannstíð hafði Magnús úrvalsskipshöln og meðan hann var mcð áraskipin, 15 vertíðir, voru oft-ast mcð honum sömu mennirnir og flestir þeirra Eyjamenn.
Eins og flciri Vestmannacyingar, um aldamótin, fór Magnús á Vestur¬húsum til sjoróðra austur á land, yíir sumarmánuðina. Tvö sumur, 1895 og 1896, fór Magnús austur á firði og Var bæði sumrin lormaður með ára-bát, fyrir Vilhjálm Hjálmarsson óðals-bónda á Brekku í Mjóafirði. Þar kynntist Magnús og þeir Eyjamenn, sem með honum réru, fyrst þorska-lóðinni og lærðu að fara mcð hana. Magnús byrjaði svo fyrstur iormanna að nota þorskalóð hér og 10 apríl 1897 fór hann sinn fyrsta róður, mcð það veiðarfæri, og heppnaðist sú til-raun svo vel, að þessi fiskiróður hlýt-ur ávallt að teljast lil, að hafa markað tímamót í fiskveiðisögu Vestmanna-cyja. Hann hafði í för mcð sér gjör-breyting á afkomu og lífi Eyjabúa til hins betra.
Vcirarvertíðina 1907 var Magnús formaður með m.b. Hansínu Ve 100. Kcypti hann þann bát frá Danmörku. Hansina mun liafa vcrið uni 7 lcstir að stærð. Mcð þann bát var Magnús formaður til 1917, cn lét þá smíða sér, hér í F.yjum, stærri Hansinu Vc. 200, um 12 lestir að stærð, og var for-maður með hana til 1921. Eltir vctr-arvcrtíðina 1921, hæui Maonús for-íncnnsku og sjóferðuin og sncri scr að öðrum störfuin.
Á sínum yngri árum stunrlaði Magnús mjög mikið íjallafcrðir og fuglavciðar og þótti hann á því sviði, með allra fræknustu og frenistu mönn-um hér. Lundaveiðar stundaði hann fram á elliár.
Árið 1903, 23 maí, giftist Magnús Jórunni Hannesdóttur, lóðs frá Mið-húsum, og bjuggu þau saman í mjög farsælu hjónabandi, tæp 52 ár. Þau eignuðust 4 börn, tvö þeirra, Nanna og Magnús búsett hér, Hansína bú-setl í Hafnarfirði. Guðmundur son-ur þeirra hjóna dó um tvítugs aldur, mjög eínilegur maður.
Með Magnúsi Guðmundssyni er horfinn af sjónarsviðinu cinn af þeim mætu Vestmannaeyingum, sem lifðu hér og störfuðu á þeim mestu umbóta og framfaratímum, sem hér hafa þekkzt.
í sambandi við þróunarsögu fiski-vciðanna í Vestmannaeyjum, mun nafn Magm'isar lengi uppi vcrða.
EYjÓLFUR GÍSLASON.
[[Mynd:Magnús Guðmundsson Vesturhúsum.png|300px|thumb|Magnús Guðmundsson, Vesturhúsum]]
[[Mynd:Magnús Guðmundsson Vesturhúsum.png|300px|thumb|Magnús Guðmundsson, Vesturhúsum]]

Útgáfa síðunnar 27. júní 2016 kl. 15:17

Magnús Guðmundsson VESTURHÚSUM.

Hinn 24. apríl s. 1. andaöist í Sjúkrahús-inn hér, cftir stutta lcgu, Magnús GuS-mundsson frá Vcstur-húsum. Magnús var fæddnr að Vcslurhúsum 27. júní 1872. Foreldrar hans voru lijónin Guö rún Erlendsdóttir og Guðmundur Þórarins-vni cr bjuggu að Vest-urhiVum nær hálfa öld og gerðu þar garð-inn fræganu. Mér þykir eiga vel við, að minn-asi Magnúsar í Sjómannadagsblaði Vcstm.eyja, því hálfan fjórða tug ára stundaði hann hér sjómennsku, þar af 30 ár formaður. Magnús byrjaði snemma sjó-mcnnsku, eins og flestir aðrir drengir, sem ólust upp hér í Vestmannaeyj-um á þeim árum. eða þar til línan var tekin hér í notkun. árið 1897. Fram að þeim tíma voru hér ein-göngu notuð bandfæri og lóru þá flestir drengir að róa hér 12 til 14 ára gamlir, sem hálfdrættingnr og ekki var Magnús ncma 12 ára þcgar hann byrj-aði að róa. Magnus lékk sncmma orð á sig fyrir góða sjómannshæfileika og ekki var hann ncma 18 ára, þcgar hann byrjaði formcnnsku á vctrarvcrtíð. árið 1890, mcð scxxTÍng og var mcð hann í 5 vcrtíðir. Þ;í tók hann við ný-smíðuíum stórum og góðum átlæringi. scm IngÖlfur hct, og var með hann þar til hann lét smíða scr annan Ingölf, með færeysku lagi, en það þóttu betri gangskip og léttari til róðurs og því henta betur til línu-veiða. Magnús var mjög aflasæll og sum-ar vcrtíðarnar var hann hlutahæstur. Alla sína lormannstíð hafði Magnús úrvalsskipshöln og meðan hann var mcð áraskipin, 15 vertíðir, voru oft-ast mcð honum sömu mennirnir og flestir þeirra Eyjamenn. Eins og flciri Vestmannacyingar, um aldamótin, fór Magnús á Vestur¬húsum til sjoróðra austur á land, yíir sumarmánuðina. Tvö sumur, 1895 og 1896, fór Magnús austur á firði og Var bæði sumrin lormaður með ára-bát, fyrir Vilhjálm Hjálmarsson óðals-bónda á Brekku í Mjóafirði. Þar kynntist Magnús og þeir Eyjamenn, sem með honum réru, fyrst þorska-lóðinni og lærðu að fara mcð hana. Magnús byrjaði svo fyrstur iormanna að nota þorskalóð hér og 10 apríl 1897 fór hann sinn fyrsta róður, mcð það veiðarfæri, og heppnaðist sú til-raun svo vel, að þessi fiskiróður hlýt-ur ávallt að teljast lil, að hafa markað tímamót í fiskveiðisögu Vestmanna-cyja. Hann hafði í för mcð sér gjör-breyting á afkomu og lífi Eyjabúa til hins betra. Vcirarvertíðina 1907 var Magnús formaður með m.b. Hansínu Ve 100. Kcypti hann þann bát frá Danmörku. Hansina mun liafa vcrið uni 7 lcstir að stærð. Mcð þann bát var Magnús formaður til 1917, cn lét þá smíða sér, hér í F.yjum, stærri Hansinu Vc. 200, um 12 lestir að stærð, og var for-maður með hana til 1921. Eltir vctr-arvcrtíðina 1921, hæui Maonús for-íncnnsku og sjóferðuin og sncri scr að öðrum störfuin. Á sínum yngri árum stunrlaði Magnús mjög mikið íjallafcrðir og fuglavciðar og þótti hann á því sviði, með allra fræknustu og frenistu mönn-um hér. Lundaveiðar stundaði hann fram á elliár. Árið 1903, 23 maí, giftist Magnús Jórunni Hannesdóttur, lóðs frá Mið-húsum, og bjuggu þau saman í mjög farsælu hjónabandi, tæp 52 ár. Þau eignuðust 4 börn, tvö þeirra, Nanna og Magnús búsett hér, Hansína bú-setl í Hafnarfirði. Guðmundur son-ur þeirra hjóna dó um tvítugs aldur, mjög eínilegur maður. Með Magnúsi Guðmundssyni er horfinn af sjónarsviðinu cinn af þeim mætu Vestmannaeyingum, sem lifðu hér og störfuðu á þeim mestu umbóta og framfaratímum, sem hér hafa þekkzt. í sambandi við þróunarsögu fiski-vciðanna í Vestmannaeyjum, mun nafn Magm'isar lengi uppi vcrða. EYjÓLFUR GÍSLASON.


Magnús Guðmundsson, Vesturhúsum