„Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 1984/ Minning látinna“: Munur á milli breytinga

Runólfur Runólfsson

F. 12. desember 1899 — D. 4. júní 1983.

Runólfur Runólfsson fyrrverandi vélstjóri og skipstjóri lengst af búsettur í Bræðra-tungu, og síðustu árin á Dverghamri 1. andaðist 4. júní 1983 á 84. aldursári, og var jarðaður frá Landakirkju 11. sama mánaðar.

Runólfur var fæddur á Hausthúsum á Stokkseyri 12. desember 1899. Foreldrar hans voru hjóni'n Runólfur Jónasson frá Magnúsfjósum í Kaldaðarncshverfi í Sand-víkurhreppi. Hannessonar bónda í Ranakoti efra í Stokkseyrarhvcrfi. Runólfssonar bónda í Bitru, Þorsteinssonar, og Sólrún Guðmundsdóttir, Arnasonar a Þinghól í Hvolhreppi.

Árið 1920 fluttist RuncMfur frá Stokkseyri með foreldrum sínum til Vestmannaeyja, en áður hafði hann veriö sjómaður vertíðirnar 1918 og 1919 á vélbatnum Kristbjörgu með mági sínum Þórarni Guömundssyni for-manni á Jaðri og var vclstjóri á bátnum seinni vertíöina. 1921 var Runólfur a vélbátnum Njáli, en honum stýrði þá Bryngeir Torfason frá Stokkseyri. En   1923 hóf hann sjómennsku á happaskipinu Halkíon. Var for-maöur Stefán Guðlaugsson í Gerdi. kunnur og farsæll Eyjasjómaður. Gerðist Runólfur strax meðeigandi í Halkíon og var alltaf vélstjóri á honum og skipstjóri um skeið í forföllum Stefáns, sem var í nokkur ár heilsu-bilaður. A sumrin var hann alllengi vélstjóri á dýpkunarskipi í Vestmannaeyjahöfn. Sjó-mcnnskunni hætti Runólfur eftir 32 ára veru á Halkíon 1955 og gcrðist vélstjóri í Vinnslu-stöð Vestmannaeyja, og hélt því starfi fram yfir áttrætt.

Fljórlcga eftir komuna til Vestmannaeyja reisti Runólfur í félagi við föður sinn og Sigmund bróður sinn húsið Bræðratungu við Hcimagötu. og við þann stað var hann jafnan kenndur, cnda bjó hann þar þangað til cld-gosið 1973 spjó hraunflóði yfir það.

Hinn 1 1. október 1924 kvæntist Runólfur glíésifcgri stúlku. Unni Þorsteinsdóttur frá Laufási í Eyjum. Voru foreldrar hcnnar hinn kunni formaður, útgcrðarmaður og rithöf-undur Þorsteinn Jónsson í Lautasi og kona hans Elínborg Gísladóttir verslunarstjóra Engilbertssonar. Þóttu þessi ungu hjón vel samvalin sakir glæsimennsku og myndar-skapar. Var heimili þcirra jafnan í frcmstu röð. Eftir 23 ára sambúð við konu sina varð Runólfur að þola þá þungu raun að missa hana frá hinu stóra hcimili. en þeim hjónum varð sjö barna auðið. Voru þrjií cða tjögur ófermd þcgar móðir þeirra dó 16. mars 1947. Eftir lát konu sinnar hélt Runólfur um nokk-urra ára skcið heimili mcð börnum sínum og haföi ráðskonu. en þcgar þau voru farin úr foðurhúsLim varð hann cinbúi og hafði þá nokkurn stuðning frá Jóni syni sínum og konu hans, scm bjuggu í næsta nágrenni.

Eins og áður cr getið voru börn þciiTa hjóna sjö. Eru þau öll á lífi og hið mcsta manndómsfolk. Öll cru þau systkin gift. hafa eignast börn og stofnað góð heimili. Systkin-in eru þcssi í rcttri aldursröð: Jón vélsmiður. starfar við Áburðarverksmiðjuna í Gufunesi. kvæntur Ágústu Björnsdóttur frá Pétursborg í Vestmannaeyjum. Signin húsfrti á Selfossi.

gift Ágústi Jóhannssyni frá Teigi í Fljótshlíð. Þorsteinn trésmiður í Hafnarfirði. kvæntur Dóru Ingólfsdóttur úr Kópavogi. Ragnar tré-smiður, kvæntur Gertrud Johannessen frá FæreyJLim. Hörður vélstjóri í Fiskiðju Vest-mannaeyja, kvæntur Kristínu Baldvinsdóttur úr Vestmannacyjum. Ástþór byggingar-meistari í Reykjavík, kvæntur Guðrúnu Guðmundsdóttur frá Egilsstöðum í Ölfusi. Runólfur verkstjóri í Hafnarfirði, kvæntur Kristínu Sigurðardóttur frá Vestmannaeyj-Lim.

Runólfur var maður stór í sniðum. Hann var í hærra Iagi í vöxt og vel limaður. fríður í andliti og sviphreinn. Glaðsinna var hann og hinn mesti garpur til starfa. Rausnarlegur og gestrisinn, rækti vcl vináttubönd og var fé-lagslyndur. Hann var félagi í Oddfellow-reglunni og mikill áhugamaður um viðgang þess félagsskapar. Fjölskyldufaöir var hann góður og unni mjög börnum sínum og barna-börnum. Naut hann ástríkis og umhyggju þeirra í staðinn.

Runólfur var í fáum orðum sagt drengur góður, trygglyndur og vinfastur. Var sá er þetta ritar einn þeirra mörgu er nutu vináttu hans og gestrisni. Bauð hann mér jafnan heim til sín þegar ég var á ferö í Eyjum eftir að ég tlutti þaðan og vildi, að ég gisti hjá sér. Var þá glatt á hjalla í hans góða ranni.

Með þessum fáu orðum vil ég fyrir mína hönd og konu minnar — sem er systir Run-ólfs— þakka þegar Ieiðir hefurskilið um sinn fvrir langa og trygga vináttu.

Ragnar Þorvaldsson.

Eygló Einarsdóttir.

F. 19. september 1927 — D. 12. juni 1983.

Eygló fæddist í Vestmannaeyjum, dóttir hjónanna Guðrúnar Eyjólfsdóttur og Einars Ingvarssonar. Börn þeirra Guðrúnar og Einars voru tvö, Eygló, sem var eldri, og Ástþór vörubílstjóri hér í bæ. Eg er ekki svo ættfróð. að ég geti rakið ættir Eyglóar, en ég veit þó að hún var komin af mjög traustu og góðu fólki í báðar ættir. Sjálf bar hún þcss Ijósan vott að hún var prýdd goðum eigin-leikum og hafði hlotið mjög gott uppeldi í föðurhúsum.

Æskuárin liðu áhyggjulaus og ljúf, við Ieiki og störf, í hópi góðra vina og félaga. Eygló starfaði mikið og keppti í handbolta fyrir íþróttafélagið Tý, á sínum yngri árum og var virkur félagi alla tíð síðan. Hún unni Vest-mannaeyjum, byggð og sögu eyjanna, og vildi veg eyjanna sem mestan. Hún fylgdist af áhuga með allri framþróun og uppbyggingu, sem hér hefur átt sér stað síðustu áratugi.

Árið 1951 urðu þáttaskil í Iífi Eyglóar. Hinn 10. október giftist hún Steingrími Arnar, myndar- og mannkostamanni. Stcin-grímur stundaði á þeim árum sjómennsku héðan frá Eyjum, en eftir að hann hætti á sjónum kenndi hann í nokkur ár við Stýri-mannaskólann í Vestmannaeyjum. Auk þess hlóðust á hann fjölmörg trúnaðarstörf, bæöi fyrir sjómannastéttina og önnur félagasam-tök. Hann var ritstjóri Sjómmadagsblaðs Vestmannaeyja í tvö ár og fórst það mjög vel úr hendi, eins og raunar öll störf sem honum var trúað fyrir. Arið 1966 gerðist Steingrím-ur flugvallarstjóri við Vestmannaeyjaflugvöll og gegndi því starfi til dauðadags. Hann andaðist um aldur fram 20. maí 1980.

Börn þeirra hjóna eru fjögur: Einar, flug-umferðarstjóri. Pétur. kvæntur Guðbjörgu Sigurgeirsdóttur, eiga þau einn son. Amar, Gunnar. stundar nám í Vélskóla íslands og Guðrúnu. nemanda í framhaldsskcMa.

Á þeim árum, þegar Eygló var ung og ólofuð, fór hún til náms í húsmæöraskóla Akureyrar. Þetta var lærdómsríkur og skemmtilegur tími, sem hún átti með æsku-vinkonum sínum héðan úr Eyjum. Minntist hún veru sinnar í skólanum og skóla-systranna ávallt með hlýhug.

Eygló var mjög félagslynd. Starfaði hún mikið fyrir þau félög, sem hún var í. Hún var þannig gerð að henni fcll sjaldan verk úr hendi. Þeir eru ói'áir munirnir, sem hún vann og gaf t il styrktar því starfi sem hún tók þátt í.

Eygló hafði ríka samúð með þeim sem eru hjálparþurfi. Hún var ein af þeim konum sem hafa myndað samstarfshóp til styrktar van-gcfnum. Það er klúbburinn Vorið hér í bæ. Mikið og óeigingjarnt starf er þar unnið til hjálpar þeim sem stundum vilja gleymast í ys og þys okkar daglega lífs.

I bcíkinni Spámaðurinn ct'tir Kahlil Gibran standa þessi orö: ,.Og gættu þess, áður en þú ferð af torginu, að enginn hverfi heim tóm-hentur, því að andi jarðarinnar hvílist ekki, fyrr cn þörfum hins minnsta bróður er full-nægt.“

Eygló starfaði í Kvenfélagi Landakirkju í mörg ár. Henni þótti vænt um kirkjuna sína og trúði á þann boðskap sem þar er fluttur. Ég kynntist Eygló þegar viö störfuðum sam-an í stjórn Slysavarnadeildarinnar Eykyndils. Þar var hún í stjórn í 14 ár. Samstarfið við hana var bæði þægilegt og skemmtilegt því að hún var mjög dugleg og áhugasöm um mál-efni Slysavarnafélags íslands. Hún var kát í góðra vina hópi, trygg og vinamörg.

Við félagskonur í Eykyndli mátum Eygló mikils og öll störf hennar fyrir dcildina. Eygló vann af hcilum hug aö slysavarna- og björgunarmálum. Hún hafði sjálf verið gift sjómanni og vissi að oft er skammt milli lífs og dauða hjá þeim sem sjómennsku stunda og margir eru þeir sem eiga sína hinstu hvílu í votri gröf. Það var bjargföst tni hennar aö góður og fullkominn björgunarbúnaður í höndum björgunarmanna gæti ráðið úrslitum um hvernig til tekst á hættunar stund. Þess vegna voru markmið Slysavarnafélags Islands henni svo hugstæð, að sporna við hvers kyns slysum og vinna að því að hjálpa þeim sem lenda í háska og efla með þjóðinni þá góðvild og drenglund sem lýsir sér í fóm-fúsu og óeigingjörnu björgunarstarfi.

Ég held að innra með sér hafi Eygló skilið svo vel þessi sannindi úr kvæði eftir Örn Arnarsson:

Island hrafnistumenn

eru hafsæknir enn

ganga hiklaust á orustuvöll

út í stormviðrin höst

móti straumþungri röst

yfir stórsjó og holskefluföll

flytja þjóðinni auð

sækja barninu brauð

færa björgin í grunn undir framtíðarhöll.

Það liðu aðeins þrjú ár frá því að Eygló missti eiginmann sinn þar til hún andaðist. Eftirlifandi börnum er það huggun harmi gegn aö hafa átt góða og elskulega foreldra.

Minningin mun lýsa þeim ókomin æviár.

Ég þakka fyrir þau ár sem við Eygló áttum samleið.

Sigríður Björnsdóttir.

Jónatan Brynjúlfsson

F. 11. mars 1954 — D. 17. mars 1984

Jónatan Brynjúlfsson fæddist í Vest-mannaeyjum. þann I I. mars 1954. Hann var sonur hjónanna Brynjúlfs Jónatanssonar og Lilju Þorleifsdóttur. Hann var fjórði í röðinni af sjö systkinum. Hann ólst upp í Vest-mannaeyjum og Iærði rafvirkjun hjá föður sínum og starfaði við þá iðn til dauðadags.

Jónatan var tvígiftur, fyrri konu sína missti hann frá tveimur ungum börnum þeirra, en svo er fvrir að þakka, að hann átti góða að, og foreldrar hans, systir og mágur gengu börnum hans í foreldrastað. Nú hafa þau einnig misst föður sinn. Hvílíkt áfall svo ungum börnum.

A gamlársdag síðastliðinn gekk hann svo að eiga systur mína og mágkonu, Heiðu Th. Kristjánsdóttur, og höfðu þau því aðeins verið gift á þriðja mánuð er sorgin dundi yfir. Jónatan og Heiða höfðu nýverið flutt í Hafnarfjörð og komið sér upp hlýlegu heimili þar sem gleðin og bjartsýnin réði ríkjum. Áður höfðu þau búið hjá föðursystur Jóna-tans, Sigrúnu Jónatansdóttur, sem reynst hafði honum sem önnur móðir.

Kynni okkar við Jónatan urðu ekki Iöng. Við minnumst hans fyrir þær sakir hversu góður drengur hann var, hjálpsamur. glað-lyndur og fórnfús. Einlægni var honum í blóð borin og hann var einn af þeim mönnum sem gott var að umgangast. Hann var tilfinninga-næmur og sannur vinur vina sinna. Hann var mjög bókhneigður og las hvaða hóðleik sem hann komst yfir, og þá sérstaklega í sambandi við eðlisfræði og tækni ýmiss konar. Hann var mikill áhugamaður um ljósmyndun og hafði komið sér upp góðum búnaði í því sambandi. Mjög náið samband var milli Jónatans og Heiðu, þau voru samrýmd, skilningsrík hvort við annað og báru virðingu fyrir skoðunum hvors annars. Þau voru hvort ööru mikils viröir sem einstaklingar og mjog góöir vinir.

Það er erfitt að sætta sig við að fá Jónatan ekki oftar í heimsókn, geta ekki framar tekið í spil. slegið á létta strengi og notið þeirrar hlýju sem einkenndi hann.

Elsku Heiða og Sigrún, börn, foreldrar, systkini og aðrir aðstandendur, við vottum ykkur öllum okkar dýpstu samúð og biðjum

Guð að styrkja ykkur á þessari erfiðu stund.

Æ, vertu sæll. Þú sefur vel og rótt. Hér sit ég einn og minningunni fagna, og ég skal brosa og bjóða góða nótt, uns brosin dvína og mínar kveðjur þagna.

Stephan G. Stephansson.

Þóra og Ragnar