„Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 2007/Dragör strandar á Bakkafjöru“: Munur á milli breytinga

Fara í flakk Fara í leit
MyndræntWiki-texti
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 20: Lína 20:
4. Vélar enn óskemmdar en sjór leikur um þær.<br>
4. Vélar enn óskemmdar en sjór leikur um þær.<br>
5. Siglur og reiði ósködduð.<br>
5. Siglur og reiði ósködduð.<br>
Skipið er þá dæmt algjört strand, uppboð undirbúið og haldið fyrirjól.
Skipið er þá dæmt algjört strand, uppboð undirbúið og haldið fyrir jól.
Strandgóssið seldist fyrir 30-40 þúsund krónur og skipið sjálft keypti Hjörtur Fjeldsted á 6500 krónur. Faðir minn fór á uppboðiö og keypti 2 hlera (lestarhlera). Þeir voru lengi yfir hlöðudyrum á Ulfsstöðum. Ég man líka eftir 2 dönskum bókum með fjölda mynda sem ég fékk. Hafði gaman af þeim en skildi ekki textann. Seinna missti ég þessar bækur út í veður og vind og grét beisklega.
Strandgóssið seldist fyrir 30-40 þúsund krónur og skipið sjálft keypti Hjörtur Fjeldsted á 6500 krónur. Faðir minn fór á uppboðið og keypti 2 hlera (lestarhlera). Þeir voru lengi yfir hlöðudyrum á Úlfsstöðum. Ég man líka eftir 2 dönskum bókum með fjölda mynda sem ég fékk. Hafði gaman af þeim en skildi ekki textann. Seinna missti ég þessar bækur út í veður og vind og grét beisklega.<br>
Dragör strandið var talið gott uppboð. Eftir 1921 urðu eigendaskipti að flakinu þegar Eyjamennirnir, Einar Magnússon, vélsmiður, Högni Sigurðsson, hreppstjóri og Símon Egilsson, hafharvörður eignuðust það. Síðar eignaðist Helgi Benediktsson, útgerðarmaður, hér í Eyjum flakið á 1500 krónur.
Dragör strandið var talið gott uppboð. Eftir 1921 urðu eigendaskipti að flakinu þegar Eyjamennirnir, Einar Magnússon, vélsmiður, Högni Sigurðsson, hreppstjóri og Símon Egilsson, hafnarvörður eignuðust það. Síðar eignaðist Helgi Benediktsson, útgerðarmaður, hér í Eyjum flakið á 1500 krónur.<br>
SJÓMANNADAGSBLAÐ VESTMANNAEYJA
H. 20. ágúst 1942 fóru Páll Þorbjörnsson, skipstjóri, o. fl. ásamt skrifara (H. G.) upp í Landeyjasand að skoða flakið. Erindið var að skoða hvort draga mætti það á flot. Niðurstaðan var að slíkt væri ekki mögulegt.<br>
H. 20. ágúst 1942 fóru Páll Þorbjörnsson, skip-stjóri, o. fl. ásamt skrifara (H. G.) upp í Landeyja-sand að skoða flakið. Erindið var að skoða hvort draga mætti það á flot. Niðurstaðan var að slíkt væri ekki mögulegt.
Farvegur Markarfljóts hefur löngum flæmst um hina miklu sanda, úr Austur-Landeyjum og austur fyrir hreppamörk, austur í Vestur-Eyjafjallahrepp, sennilega 800 faðma til og frá.<br>
Farvegur Markarfljóts hefur löngum flæmst um hina miklu sanda, úr Austur-Landeyjum og austur
Lengi var hluti tilverunnar að líta þennan svarta skipsskrokk uppi á hákampi í landi Bakka. Sandströndin hlýtur að hafa færst fram um 100 til 200 m þarna. Héðan frá Eyjum sást það vel, hátt uppi á kampinum, í mörg ár. Í sjókorti frá 1977 er það merkt í fljótinu austanverðu. En allt er breytingum háð.<br>
Dragör á siglingu.
Jóhann Guðnason (1919 - 2003) í Vatnahjáleigu fylgdist grannt með Dragör í mörg ár uns það nærri því hvarf eftir 80 ár. Frásögn hans fer hér á eftir: „17. júní 1960 var Markarfljót komið fast að skut Dragör, á leið sinni vestur sandinn. 12. ágúst sama ár brotnaði skipsskrokkurinn nær miðju en skuturinn seig í fljótið. Brotnaði þó ekki alveg í tvennt, hékk saman á kilinum.<br>
19
Smátt og smátt myndaðist eyri við skutinn sem varnaði því að framhlutinn færi í fljótið. Var svo allt með sömu ummerkjum til 1964 en hinn 27. janúar strandaði pólski togarinn Wislok á líkum stað. Vír var þá settur milli Wisloks og Dragörs til að varna því að Wislok bærist út í brimgarðinn. Nokkrum árum síðar fór Markarfljót að slá sér enn til vesturs og komst svo langt að Dragör varð fyrir austan það.<br>
Jóhann Guðnason og Torfl Haraldsson um borð i Dragör rétt áður en skipiðfór i tvennt.
Enn breyttist farvegur fljótsins til austurs og endaði með því að flakið var aftur vestan megin þess í september 1995 sennilega um 600 m.“<br>
Þetta er mynd tekin 2004 og sýnir það sem eftir er af Dragör.
Björn Loftsson á Bakka (1915 - 2006) sagði
20
þetta merkilegt strand að því leyti að flakið grófst ekki í sandinn eins og öll önnur gerðu, heldur fór alveg upp á kamp. Hann taldi að botn Dragör hefði verið mjög belgmikill. Þess vegna hefði þetta verið svona.<br>
fyrir hreppamörk, austur í Vestur-Eyjafjallahrepp, sennilega 800 faðma til og frá.
'''WISLOK'''<br>
Lengi var hluti tilverunnar að líta þennan svarta skipsskrokk uppi á hákampi í landi Bakka. Sandströndin hlýtur að hafa færst fram um 100 til 200 m þarna. Héðan frá Eyjum sást það vel, hátt uppi á kampinum, í mörg ár. í sjókorti frá 1977 er það merkt í fljótinu austanverðu. En allt er breytingum háð.
Í eftirfarandi frásögn verður stuðst við ritverkið Þrautgóðir á raunastund, ''Björgunar - og sjóslysasaga Íslands'' 16. bindið eftir Steinar J. Lúðvíksson.<br>
Jóhann Guðnason (1919 - 2003) í Vatnahjáleigu fylgdist grannt með Dragör í mörg ár uns bað nærri því hvarf eftir 80 ár. Frásögn hans fer hér á eftir: „17. júní 1960 var Markarfljót komið fast að skut Dragör, á leið sinni vestur sandinn. 12. ágúst sama ár brotnaði skipsskrokkurinn nær miðju en skut-urinn seig í fljótið. Brotnaði þó ekki alveg í tvennt, hékk saman á kilinum.
Snemma morguns, 27. febrúar 1964, strandaði pólski togarinn Wislok á sandrifi um 200 m frá landi við Bakkafjöru, rétt fyrir vestan ósa Markarfljóts.<br>
Smátt og smátt myndaðist eyri við skutinn sem varnaði því að framhlutinn færi í fljótið. Var svo allt með sömu ummerkjum til 1964 en hinn 27. janúar strandaði pólski togarinn Wislok á líkum staö. Vír var þá settur milli Wisloks og Dragörs til að varna því að Wislok bærist út í brimgarðinn. Nokkrum árum síðar fór Markarfljót að slá sér enn til vesturs og komst svo langt að Dragör varð fyrir austan það.
Einn skipverji fórst en aðrir björguðust í gúmmíbjörgunarbátum og með fluglínutækjum. Alls voru 29 í áhöfn skipsins.<br>
Enn breyttist farvegur fljótsins til austurs og endaði með því að flakið var aftur vestan megin þess í september 1995 sennilega um 600 m."
Wislok var 679 lestir, smíðaður 1958 og gerður út frá Gydinia. Hann hafði aðallega verið við veiðar í Norðursjó, úti af Englandi, en vegna lélegs afla þar var hann sendur á Íslandsmið.<br>
Björn Loftsson á Bakka (1915 - 2006 ) sagði
Um miðjan dag eftir strandið, h.28., mátti ganga þurrum fótum að togaranum og fóru menn um borð í hann og komu þar fyrir vír sem var strengdur í gamalt skipsflak (Dragör) sem lá um 400 m ofar í sandinum. Var ætlunin að rétta togarann með vírnum þegar sjó hefði verið dælt úr honum.<br>
Stór úthafsdráttarbátur, Carol, kom frá Póllandi til bess að draga Wislok á flot. Á flóðinu 2. apríl tókst honum að draga togarann 50 m út en þar festist hann á sandrifinu. Það var svo aðfararnótt 4. apríl að Wislok flaut eftir að dráttarbátnum tókst að draga hann af sandrifinu. Þegar dráttarbáturinn hafði dregið hann 2 sjómílur frá ströndinni, sökk togarinn skyndilega eftir að dælur um borð í honum stöðvuðust. Einnig var talið að dráttarvírinn frá Carol hefði dregist í botni og þá hefði dráttarskipið dregið togarann í kaf. Sökk hann á örfáum mínútum og ekki mátti tæpara standa að Pólverjarnir, skipstjóri og vélstjóri togarans, sem voru um borð í honum, björguðust. Stukku þeir í sjóinn og var bjargað af tveimur mönnum sem voru á litlum vélbáti sem fylgdi Wislok. Þannig endaði sigling þessa pólska togara.<br>
'''Haraldur Guðnason'''<br>


SJÓMANNADAGSBLAÐ VESTMANNAEYJA
{{Sjómannadagsblað Vestmannaeyja}}
Wislok strandadur.
þetta merkilegt strand að því leyti að flakið grófst ekki í sandinn eins og öll önnur gerðu, heldur fór alveg upp á kamp. Hann taldi að botn Dragör hefði verið mjög belgmikill. Þess vegna hefði þetta verið svona.
WISLOK
í eftirfarandi frásögn verður stuðst við ritverkið Þrautgóðir á raunastund, Björgunar - og sjóslysa-saga Islands 16. bindið eftir Steinar J. Lúðvíksson.
Snemma morguns, 27. febrúar 1964, strandaði pólski togarinn Wislok á sandrifi um 200 m frá landi við Bakkafjöru, rétt fyrir vestan ósa Markarfljóts.
Einn skipverji fórst en aðrir björguðust í gúmmí-björgunarbátum og með fluglínutækjum. Alls voru 29 í áhöfn skipsins.
Wislok var 679 lestir, smíðaður 1958 og gerður út frá Gydinia. Hann hafði aðallega verið við veiðar í Norðursjó, úti af Englandi, en vegna lélegs afla þar var hann sendur á Islandsmið.
Um miðjan dag eftir strandið, h. 28., mátti ganga þurrum fótum að togaranum og fóru menn um borð í hann og komu þar fyrir vír sem var strengdur í gamalt skipsflak (Dragör) sem lá um 400 m ofar í sandinum. Var ætlunin að rétta togarann með vírn-um þegar sjó hefði verið dælt úr honum.
Stór úthafsdráttarbátur, Carol, kom frá Póllandi til bess að draga Wislok á flot. Á flóðinu
2. apríl tókst honum að draga togarann 50 m út en þar festist hann á sandrifmu. Það var svo
SJÓMANNADAGSBLAÐ VESTMANNAEYJA
aðfararnótt 4. apríl að Wislok flaut eftir að dráttar-bátnum tókst að draga hann af sandrifinu. Þegar dráttarbáturinn hafði dregið hann 2 sjómílur frá ströndinni, sökk togarinn skyndilega eftir að dælur um borð í honum stöðvuðust. Einnig var talið að dráttarvírinn frá Carol hefði dregist í botni og þá hefði dráttarskipið dregið togarann í kaf. Sökk hann á örfáum mínútum og ekki mátti tæpara standa að Pólverjarnir, skipstjóri og vélstjóri togarans, sem voru um borð í honum, björguðust. Stukku þeir í sjóinn og var bjargað af tveimur mönnum sem voru á litlum vélbáti sem fylgdi Wislok. Þannig endaði sigling þessa pólska togara.
Haraldur Guðnason
Wislok á strandstað.
2\
Sótt frá „http://heimaslod.is/index.php/Sjómannadagsblað_Vestmannaeyja_2007/Dragör_strandar_á_Bakkafjöru“