„Kaplagjóta“: Munur á milli breytinga
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| (4 millibreytingar ekki sýndar frá 2 notendum) | |||
| Lína 1: | Lína 1: | ||
'''Kaplagjóta''' er | '''Kaplagjóta''' er löng gjóta sunnan við [[Dalfjall]] sem gengur til austurs, samhliða Herjólfsdal. Gjótan dregur nafn sitt af því að hestum var varpað þar niður til þess að farga þeim, þar sem ekki mátti eta hrossakjöt lengi vel á Íslandi. Dæmt um það á [[Vilborgarstaðir|Vilborgarstaðaþingi]] árið 1528 að ekki skyldu vera fleiri en 16 hross í [[Heimaey]], og viðtekin var sú venja að konungsumboðsmaður mætti láta drepa, slá eign sinni á, eða ráðstafa með öðrum hætti þeim hrossum sem fundust fram yfir regluna, en eigendur höfðu þó 14 daga til þess að koma aukateknum hrossum sínum annars staðar fyrir. Óskilafærleikum var þá gjarnan hrint ofan í sjóinn, þeim sem fundust fram yfir regluna, eða voru orðnir of gamlir til þess að koma að gagni. | ||
Annar staður á Heimaey var notaður til sama brúks að talið er, en það voru [[Kaplapyttir]] í [[Stórhöfði|Stórhöfða]]. | |||
== Tíkartóa-draugurinn == | == Tíkartóa-draugurinn == | ||
Í suðaustanverðu Dalfjalli, ofan við Kaplagjótu, eru grösugar hillur, sem nefndar hafa verið [[Tíkartær]]. Um langt skeið hafðist þar við afturganga sem menn urðu oft varir við. | Í suðaustanverðu Dalfjalli, ofan við Kaplagjótu, eru grösugar hillur, sem nefndar hafa verið [[Tíkartær]]. Um langt skeið hafðist þar við afturganga sem menn urðu oft varir við. | ||
Tildrög að afturgöngu þessari voru þau, að einhverju sinni hafði | Tildrög að afturgöngu þessari voru þau, að einhverju sinni hafði burðalítill piltur verið sendur út á Fjall til lundaveiða. Fór hann nauðugur í þessa ferð en hart hafði verið að honum gengið. | ||
Hrapaði hann í Tíkartónum og gekk síðan aftur. Sást hann oft vera að steypa sér kollhnís fram af Tíkartónum ofan í Kaplagjótu en aldrei gerði hann neinum manni mein, | Hrapaði hann í Tíkartónum og gekk síðan aftur. Sást hann oft vera að steypa sér kollhnís fram af Tíkartónum ofan í Kaplagjótu en aldrei gerði hann neinum manni mein, að því er kunnugt sé. | ||
{{Heimildir| | |||
* Sögur og sagnir úr Vestmannaeyjum | |||
}} | |||
[[Flokkur:Örnefni]] | [[Flokkur:Örnefni]] | ||
[[Flokkur:Þjóðsögur]] | [[Flokkur:Þjóðsögur]] | ||
Núverandi breyting frá og með 24. nóvember 2005 kl. 20:50
Kaplagjóta er löng gjóta sunnan við Dalfjall sem gengur til austurs, samhliða Herjólfsdal. Gjótan dregur nafn sitt af því að hestum var varpað þar niður til þess að farga þeim, þar sem ekki mátti eta hrossakjöt lengi vel á Íslandi. Dæmt um það á Vilborgarstaðaþingi árið 1528 að ekki skyldu vera fleiri en 16 hross í Heimaey, og viðtekin var sú venja að konungsumboðsmaður mætti láta drepa, slá eign sinni á, eða ráðstafa með öðrum hætti þeim hrossum sem fundust fram yfir regluna, en eigendur höfðu þó 14 daga til þess að koma aukateknum hrossum sínum annars staðar fyrir. Óskilafærleikum var þá gjarnan hrint ofan í sjóinn, þeim sem fundust fram yfir regluna, eða voru orðnir of gamlir til þess að koma að gagni.
Annar staður á Heimaey var notaður til sama brúks að talið er, en það voru Kaplapyttir í Stórhöfða.
Tíkartóa-draugurinn
Í suðaustanverðu Dalfjalli, ofan við Kaplagjótu, eru grösugar hillur, sem nefndar hafa verið Tíkartær. Um langt skeið hafðist þar við afturganga sem menn urðu oft varir við. Tildrög að afturgöngu þessari voru þau, að einhverju sinni hafði burðalítill piltur verið sendur út á Fjall til lundaveiða. Fór hann nauðugur í þessa ferð en hart hafði verið að honum gengið. Hrapaði hann í Tíkartónum og gekk síðan aftur. Sást hann oft vera að steypa sér kollhnís fram af Tíkartónum ofan í Kaplagjótu en aldrei gerði hann neinum manni mein, að því er kunnugt sé.
Heimildir
- Sögur og sagnir úr Vestmannaeyjum