Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 2008/Skipsstjórnarnámið hafið á ný Vestmannaeyjum

SIGURGEIR JÓNSSON

Sigurgeir Jónsson

Skipstjórnarnám hafið á ný í Vestmannaeyjum

Í haust, er leið, var á ný hafin kennsla í skipstjórnargreinum í Vestmannaeyjum. Sú kennsla hafði þá legið niðri í átta ár en síðustu nemendurnir voru útskrifaðir hér í Vestmannaeyjum 1999 og þá hafði skólinn verið sameinaður Framhaldsskólanum. Á þeim tíma voru þrír stýrimannaskólar starfandi, í Reykjavík á Dalvík og í Vestmannaeyjum. Samkvæmt ákvörðun menntamálaráðherra var ákveðið að leggja landsbyggðarskólana niður og hafa skipstjórnamámið alfarið í Reykjavík.
Þau mál þróuðust síðan á þann hátt að Stýrimannaskólinn í Reykjavík varð ein af deildum Fjöltækniskólans sem rekinn er af Íslenska menntafélaginu.
Stýrimannaskólinn í Vestmannaeyjum var stofnaður árið 1964 og á þeim rúmlega þremur áratugum, sem hann starfaði, útskrifuðust frá honum hátt í 400 skipstjórnarmenn, bæði heimamenn og menn annars staðar að af landinu. Eftir breytinguna 1999, þegar námið var fært til Reykjavíkur, fækkaði mjög þeim Eyjamönnum sem stunduðu þetta nám og hin síðustu ár voru orðin vandræði við að ráða réttindamenn á flotann hér.

Útvegsbændur riðu á vaðið
Í fyrra hafði Útvegsbændafélag Vestmannaeyja forgöngu um að kanna möguleika þess að hefja þetta nám að nýju í Vestmannaeyjum. Rætt var við forsvarsmenn Framhaldsskólans í Eyjum og Fjöltækniskólans í Reykjavík og urðu lyktir þeirra viðræðna þær að ákveðið var að hefja nám I. stigs í Eyjum, haustið 2007 ef næg þátttaka fengist.
Ákveðið var að ráða sérstakan aðila til að kynna þennan möguleika fyrir væntanlegum nemendum og um sumarið vann Sveinn Magnússon, markaðsfræðingur, að því að fá nemendur til að sækja um þetta nám. Afrakstur þess varð sá að um haustið settust 18 nemendur á skólabekk í I. stigi skipstjórnarbrautar Framhaldsskólans í Vestmannaeyjum, þar af ein stúlka og er þetta í fyrsta sinn sem kona situr í þessu námi í Eyjum. Fjórir þeirra stunduðu námið utanskóla en mættu í þá tíma sem þeir gátu. Námið var í náinni samvinnu við Fjöltækniskólann og námsskrá þess skóla fylgt í þeim greinum er lúta að sjálfu fagnáminu. Aftur á móti gilti námsskrá Framhaldsskólans í almennu greinunum, svo sem íslensku, stærðfræði og tungumálum.
Sigurgeir Jónsson var ráðinn sem deildarstjóri skipstjórnarbrautarinnar og kenndi hann jafnframt siglingafræði. Bjarki Guðnason, forstöðumaður Eimskips í Vestmannaeyjum, tók að sér að kenna stöðugleika, Haraldur Óskarsson, netagerðarmeistari í Net hf., sá um verklega sjóvinnu og Höskuldur Kárason, hjá Vinnueftirlitinu, um bóklegan hluta þess náms. Læknarnir Ágúst Ó. Gústafsson og Einar E. Jónsson sáu svo um kennslu í heilbrigðisfræði. Ákveðið var að nám í samlíki (siglingahermi) og siglinga- og fiskileitartækjum skyldi verða svonefnt lotunám. Fóru nemendur til Reykjavíkur tvær helgar á haustönninni í það nám en unnu sjálfir verkefni er tengdust náminu. Í lok seinni lotunnar voru tekin próf í báðum þessum áföngum.
Lokapróf annarinnar voru svo tekin í desember með öðrum nemendum Framhaldsskólans. Próf í siglingafræði og stöðugleika komu frá Fjöltækniskólanum en próf í öðrum greinum voru samin af kennurum hér.

Sé áhugi fyrir hendi á þetta nám framtíð fyrir sér
Á vorönninni hafði nemendum fækkað úr 18 í tólf. Tveir hættu í námi á miðri haustönn, þrír náðu ekki tilskildum árangri á prófum og einn flutti búferlum og ákvað að fara í skólann í Reykjavík. Þrír þessara nemenda stunduðu námið utanskóla. Sú breyting varð á kennaraliði að Bjarki Guðnason hætti en í hans stað tók Friðrik Ásmundsson að sér kennslu í stöðugleika og siglingareglum, gamalreyndur í hvoru tveggja. Þá tók Viðar Elíasson að sér kennslu í aflameðferð. Sami háttur var á í samlíki og tækjum og var á haustönninni, að farið var til Reykjavíkur í tveimur helgarlotum og próf tekin þar eftir seinni lotuna. Önnur próf voru svo tekin í maí og skólaslit þann 17. maí sl.
Sú breyting var gerð á skipstjórnarnáminu, þegar það var endurskoðað og endurskipulagt fyrir tíu árum, að námstíminn lengdist talsvert, sérstaklega í fyrsta stigi. Þau réttindi, sem menn fá í hendur, eru alþjóðleg og fylgja þarf ákveðnum kröfum sem til þess eru gerðar. Því varð um nokkra lengingu á náminu að ræða. Áður tók tvær annir, eða eitt ár, að ljúka fyrsta stigi en nú tekur það nám fjórar annir eða tvö ár. Námstíminn fyrir annað stig lengdist heldur minna. Nemendurnir í Eyjum eru því hálfnaðir með nám sitt til að fá réttindi fyrsta stigs. Ekki er annað vitað, þegar þetta er skrifað, en allir hyggist halda áfram í haust. Þá er einnig ákveðið að bjóða upp á þetta nám áfram í Framhaldsskólanum þannig að reikna má með að nýir nemendur hefji nám á I. stigi í haust. Mjög gott samstarf hefur verið við kennara og stjórnendur Fjöltækniskólans í vetur. Verði áframhaldandi áhugi nemenda fyrir því að stunda þetta nám í Vestmannaeyjum, er engin ástæða til annars en að ætla að það eigi framtíð fyrir sér.

Sigurgeir Jónsson. deildarstjóri skipstjórnarbrautar FÍV.

Myndin er tekin um borð í Emmu VE 1. Til hægri er Árni Valdason frá Sandgerði (Gölli Valda) og Guðmann Guðmannsson (Manni í Sandprýði) til vinstri.

• Efnisyfirlit: Sjómannadagsblað Vestmannaeyja