Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 2004/ Fjallasigling Fagrakletts

Fjallasigling Fagrakletts

Jón Sæmundsson, skipstjóri

Enn sendir Benedikt Sæmundsson vélstjóri okkur ljóð í blaðið. Hann er frá Fagrafelli hér við Hvítingaveginn en hefur búið á Akureyri frá því um miðja síðustu öld. Benedikt er 96 ára, ótrúlega ern og vel á sig kominn. Ljóðið sem hann sendir okkur núna, Fjallasigling Fagrakletts, er um siglingu þessa skips í gegnum Skotland eftir Caladonian skurðinum, árið 1945. Þeir voru á leið til Fleetwood með ísfisk frá Vestmannaeyjum þegar þeim var snúið til Aberdeen. Skipstjórinn tók það ráð að fara fyrrnefndan skurð í staðinn fyrir að sigla norður fyrir Skotland.

Caladonian skurðurinn tengir saman Atlantshafið og Norðursjóinn. Mikið mannvirki sem sker Skotland í sundur. Þeir á Fagrakletti sigldu úr Atlantshafinu inn Loch Linnhe flóann hjá Forth Willams við suðvestur endann, inn í skurðinn 60 mílur til norðausturs og komu í gegn í botni Maríuflóans Norðursjávarmegin. Tvö stór vötn, sem siglt er á, eru á leiðinni. Það eru Loch Ness og Loch Lochy. Byrjað var að grafa skurðinn 1803 og 19 árum síðar, 1822, var hann opnaður. Caladonian styttir siglingaleiðina milli Atlantshafsins og Norðursjávarins mikið. Sjómenn, sem sigldu skurðinn, gátu losnað við erfiða siglingu, mikinn straum og stundum vond veður í gegnum Pentilinn,norðan við Skotland.

Fagriklettur GK 260, smíðaður á Akureyri 1943. 125 brl. mep 280 ha Lister vél

„Skipstjóri á Fagrakletti var Jón Sæmundsson, einhver besti skipstjóri sem ég var með,“ segir Benedikt, „mikill aflamaður og góður navigator. Stýrimaður var Ingólfur Þórðarson, sem síðar var lengi kennari við Stýrimannaskólann í Reykjavík, hvalabátaskipstjóri og skytta á sumrin. Benedikt var 1. vélstjóri og Hinrik Gíslason héðan úr Eyjum, Skólavegi 15, var 2. vélstjóri“.

Foringinn með Fagraklett

frægur varð í stríði

er hann sigldi alveg rétt

yfir fjöll, með prýði.

Ferðir margar fór hann greitt

til Fleetwood yfir hafið

en þá skeði aldrei neitt

sem undraljóma er vafið.

Eitt sinn fékk hann um það kall

til Aberdeen að fara

er Fagriklettur ferða snjall

til Fleetwood renndi bara.

Jóni Sæm, var vandi vís

að verða að sinna þessu

ferð um Skotlands fjöll hann kýs

með fisk í sölu pressu.

Keyrði hann inn í skipaskurð

og skipa lyftur margar

færðist yfir fjöll og urð

en flúðu örn og vargar.

Sjálfan skurðinn sigldum frítt

svo, með hrausta drengi

yfir Loch Ness vatnið vítt

vorum ekki lengi.

Einn var skurður eftir beinn

út í Maríu flóann

ekki var hann alveg hreinn

yfir hættum bjó hann.

Fátt var verra en festa þar

Fagraklett í sandi

Jóni ljós sá vandi var

að vera uppi á landi.

Hringdi á fulla ferð, með hrað

er fór að nálgast grunnið

aftur stopp, uns yfir það

okkar skip var runnið.

Skipið lyftist, skaust fram rétt

er skrúfan hætti að vinna

hugsun Jóns var hröð og rétt

heilla ráð að finna.

Til Aberdeen var siglt, með sæmd,

selt í besta gengi.

Ferðin af flestum dæmd,

frægust sigling lengi.

Oft rauk sjórinn eins og mjöll

er þá hætt víð grandi.

En að sigla yfir fjöll

er þó meiri vandi.

• Efnisyfirlit: Sjómannadagsblað Vestmannaeyja