11.675
breytingar
„Skansinn“: Munur á milli breytinga
Fara í flakk
Fara í leit
ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| Lína 1: | Lína 1: | ||
Skansinn hefur í aldaraðir verið fjölsóttur og vinsæll meðal Vestmannaeyinga, hvort sem er á sumri eða vetri. Útsýnið og fegurðin hafa löngum verið einstæð, en á veturna var oft hrikalegt að horfa af Skansinum út á vetrarsjóinn. Fólk fór oft út á Skansinn þegar bátar voru talstöðvarlausir og aðstandendur biðu milli vonar og ótta eftir að sjá bátskel föður eða eiginmanns birtast fyrir Klettsnefið og lensa heilu og höldnu inn Víkina. | Skansinn hefur í aldaraðir verið fjölsóttur og vinsæll meðal Vestmannaeyinga, hvort sem er á sumri eða vetri. Útsýnið og fegurðin hafa löngum verið einstæð, en á veturna var oft hrikalegt að horfa af Skansinum út á vetrarsjóinn. Fólk fór oft út á Skansinn þegar bátar voru talstöðvarlausir og aðstandendur biðu milli vonar og ótta eftir að sjá bátskel föður eða eiginmanns birtast fyrir Klettsnefið og lensa heilu og höldnu inn Víkina. | ||
Sjóveitutankurinn var byggður árið 1931 til að sjá fiskvinnslufyrirtækjum fyrir hreinu vatni til vinnslu. | [[Sjóveitutankurinn]] var byggður árið 1931 til að sjá fiskvinnslufyrirtækjum fyrir hreinu vatni til vinnslu. | ||
== Sögulegur staður == | == Sögulegur staður == | ||
| Lína 10: | Lína 10: | ||
Skansinn er það mannvirki í Vestmannaeyjum sem á sér einna lengsta sögu. Vísir að þessu merkilega varnarvirki var upphaflega reistur, árið 1586. Dönum þótti nauðsynlegt að verja konungsverslunina ágangi enskra útgerðar- og kaupmanna, sem oft á tíðum virtu hvorki veiðitakmarkanir né verslunarbann. Danakonungur sendi því hingað einn flotaforingja hersins, Hans Holst, með tæki, mannafla og skotfæri til að reisa Skansinn. Eyjamenn voru skyldaðir í vinnu eftir konungsboði, launalaust, en fengu frítt fæði meðan á vinnunni stóð. Fjórir menn neituðu samt staðfastlega að vinna og voru þeim dæmdar sektir. | Skansinn er það mannvirki í Vestmannaeyjum sem á sér einna lengsta sögu. Vísir að þessu merkilega varnarvirki var upphaflega reistur, árið 1586. Dönum þótti nauðsynlegt að verja konungsverslunina ágangi enskra útgerðar- og kaupmanna, sem oft á tíðum virtu hvorki veiðitakmarkanir né verslunarbann. Danakonungur sendi því hingað einn flotaforingja hersins, Hans Holst, með tæki, mannafla og skotfæri til að reisa Skansinn. Eyjamenn voru skyldaðir í vinnu eftir konungsboði, launalaust, en fengu frítt fæði meðan á vinnunni stóð. Fjórir menn neituðu samt staðfastlega að vinna og voru þeim dæmdar sektir. | ||
Virkið var líklega úr grjóti eða tré og staðsett á sömu slóðum og núverandi Skansinn. Um 1600 hafði ásókn Englendinga minnkað og var því virkinu ekki haldið við. Á þessum tímum var þó fleira sem þurfti að hafa áhyggjur af: Sjóræningjar herjuðu um allt Atlantshafið og þörf var á allri vörn sem unnt var að útvega. Nokkru eftir aldamótin var hafist handa við að endurreisa virkið. Framkvæmdirnar voru enn á frumstigi árið 1627 Tyrkjaránið átti sér stað og kom í ljós að Vestmannaeyingar þurftu nauðsynlega á vörnum að halda. Stjórnvöld hröðuðu verkinu og voru gerðar miklar endurbætur á Skansinum nokkrum árum eftir árásina. | Virkið var líklega úr grjóti eða tré og staðsett á sömu slóðum og núverandi Skansinn. Um 1600 hafði ásókn Englendinga minnkað og var því virkinu ekki haldið við. Á þessum tímum var þó fleira sem þurfti að hafa áhyggjur af: Sjóræningjar herjuðu um allt Atlantshafið og þörf var á allri vörn sem unnt var að útvega. Nokkru eftir aldamótin var hafist handa við að endurreisa virkið. Framkvæmdirnar voru enn á frumstigi árið 1627 þegar [[Tyrkjaránið]] átti sér stað og kom í ljós að Vestmannaeyingar þurftu nauðsynlega á vörnum að halda. Stjórnvöld hröðuðu verkinu og voru gerðar miklar endurbætur á Skansinum nokkrum árum eftir árásina. | ||
== Varnir á Skansinum eftir Tyrkjaránið == | == Varnir á Skansinum eftir Tyrkjaránið == | ||
| Lína 16: | Lína 16: | ||
== Herfylking Vestmannaeyja == | == Herfylking Vestmannaeyja == | ||
''Sjá aðalgrein: [[Herfylkingin]]'' | |||
Herfylking Vestmannaeyja var stofnaður um miðja 19. öld af sýslumanninum Andreas August von Kohl sem var kapteinn í danska hernum. Kapteinninn, sem var mikill áhugamaður um herþjálfun, skipulagði her, bæði fullvaxinna karla og drengja, og var mikill metnaður lagður í æfingar og vígbúnað. Starfsemi herfylkingarinnar miðaðist aðallega að því að auka öryggistilfinningu þeirra Eyjamanna sem óttuðust árásir sjóræningja eftir Tyrkjaránið. Fallbyssurnar sem notaðar höfðu verið síðan 1586 voru teknar aftur fram og heræfingar hófust. Eftir andlát hins áhugasama kapteins flosnaði fljótlega upp úr herfylkingunni þrátt fyrir tilraunir eftirmanna. Vígbúnaður var aftur lagður niður 1870-1880 en Skansinn var lengi aðalflagg- og merkjastöð sjómannanna og þaðan fylgst með ferðum skipa. | Herfylking Vestmannaeyja var stofnaður um miðja 19. öld af sýslumanninum Andreas August von Kohl sem var kapteinn í danska hernum. Kapteinninn, sem var mikill áhugamaður um herþjálfun, skipulagði her, bæði fullvaxinna karla og drengja, og var mikill metnaður lagður í æfingar og vígbúnað. Starfsemi herfylkingarinnar miðaðist aðallega að því að auka öryggistilfinningu þeirra Eyjamanna sem óttuðust árásir sjóræningja eftir Tyrkjaránið. Fallbyssurnar sem notaðar höfðu verið síðan 1586 voru teknar aftur fram og heræfingar hófust. Eftir andlát hins áhugasama kapteins flosnaði fljótlega upp úr herfylkingunni þrátt fyrir tilraunir eftirmanna. Vígbúnaður var aftur lagður niður 1870-1880 en Skansinn var lengi aðalflagg- og merkjastöð sjómannanna og þaðan fylgst með ferðum skipa. | ||
| Lína 36: | Lína 38: | ||
{{Heimildir| | {{Heimildir| | ||
*Nanna Þóra Áskelsdóttir vefstjóri. ''Skansinn.'' Sótt 22. júní 2005 af: http://alsey.eyjar.is/safnahus/byggdasafn/skansinn.htm | * Nanna Þóra Áskelsdóttir vefstjóri. ''Skansinn.'' Sótt 22. júní 2005 af: http://alsey.eyjar.is/safnahus/byggdasafn/skansinn.htm | ||
}} | }} | ||
[[Flokkur:Saga]] | [[Flokkur:Saga]] | ||
[[Flokkur:Menning]] | [[Flokkur:Menning]] | ||