„Útgerðarsaga“: Munur á milli breytinga

Úr Heimaslóð, Sögusetri Vestmannaeyja
Fara í flakk Fara í leit
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
 
(26 millibreytingar ekki sýndar frá 7 notendum)
Lína 1: Lína 1:
[[Skipafloti Vestmannaeyja]] samanstendur mestmegnis af fiskiskipum sem eru í [[útgerð]] að minnsta kosti hluta ársins. Frá því að byggð hófst á Íslandi hafa Vestmannaeyjar verið mjög mikilvæg verstöð, en það hlutverk margelfdist þegar vélbátavæðingin hófst. Ýmsir [[frægir eyjamenn]] hafa unnið að fiskiðnaði, en þá ber helst að nefna [[Binni í Gröf|Binna í Gröf]], [[aflakóngar|aflakóng]].
[[Mynd:Klif_sed_fra_nausthamarsbryggju.jpg|thumb|250px|Sjómaður við vinnu á Nausthamarsbryggju.]]
[[Skipafloti Vestmannaeyja]] samanstendur mestmegnis af fiskiskipum sem eru í útgerð að minnsta kosti hluta ársins. Frá því að byggð hófst á Íslandi hafa Vestmannaeyjar verið mjög mikilvæg verstöð, en það hlutverk margefldist þegar vélbátavæðingin hófst. Ýmsir [[Fólk|þekktir Eyjamenn]] voru sjómenn og má til dæmis nefna [[Binni í Gröf|Binna í Gröf]], [[aflakóngar|aflakóng]].


Vegna þess hve stutt er á [[Fiskimið við Vestmannaeyjar|miðin]] frá Vestmannaeyjum hafa eyjarnar skipað ser sess sem stærsta verstöð Íslands. Þegar mest var voru Vestmannaeyjar að skapa um þriðjung af útflutningstekjum þjóðarinnar, en þó voru ekki nema um 5% af þjóðinni búsett í Vestmannaeyjum á þeim tíma. Á seinni árum hefur hinsvegar hallað undan fæti vegna flutnings á fiskikvóta milli byggða.
Vegna þess hve stutt er á [[Fiskimið|miðin]] frá Vestmannaeyjum hafa eyjarnar skipað sér sess sem stærsta verstöð Íslands. Þegar mest var voru Vestmannaeyjar að skapa um þriðjung af útflutningstekjum þjóðarinnar, en þó voru ekki nema um 5% af þjóðinni búsett í Vestmannaeyjum á þeim tíma. Á seinni árum hefur hins vegar hallað undan fæti vegna flutnings á fiskikvóta milli byggða.


[[Vélbátaútgerð]] hófst í byrjun 20. aldar.
Útgerð er órjúfanlegur hluti af Vestmannaeyjum og verður því farið djúpt í sögu útgerðar hér.


[[Flokkur:Stubbur]]
FIVE [[Fiskimjölsverksmiðjan í Vestmannaeyjum]] hefur verið einn hlekkur af mörgum í sögu útgerðar í Vestmannaeyjum. FES, Fiskimjölsverksmiðja Ísfélagsins er yngri en árlega framleiða þessar tvær verksmiðjur þúsundir tonna af mjöli og lýsi. Fiskvinnslufyrirtæki hafa verið mörg gegnum tíðina í Eyjum en í dag eru það tvö fyrirtæki sem bera höfuð og herðar yfir önnur, Vinnslustöðin ehf. og Ísfélag Vestmannaeyja hf.
 
== 20. öldin ==
[[Vélbátaútgerð]] hófst í byrjun 20. aldar. Vélbátur var notaður í fyrsta skipti til veiða árið 1906. Þaðan var ekki aftur snúið og var það lyftistöng fyrir Vestmannaeyjabæ. Rakin er þróun og saga vélbátaútgerðarinnar áratug frá áratugi. 
Formannatal er að finna [[:Flokkur:Formenn|hér]].
[[Mynd:Jsþ 0281 Sjómenn.jpg|thumb|250px|Sjómenn að störfum.]]
*[[Fyrsti áratugurinn]]
:Aukin atvinna í kjölfar vélvæðingar.
*[[Annar áratugurinn]]
:Hafnarframkvæmdir, netaveiðar og togarakaup.
*[[Þriðji áratugurinn]]
:Dragnótaveiðar, raflýsing og ör framþróun.
*[[Fjórði áratugurinn]]
:Dýpkunarskip kemur og upphaf togveiða.
*[[Fimmti áratugurinn]]
:Mikil bátasmíði og fleiri tilraunir til togaraútgerðar.
*[[Sjötti áratugurinn]]
:Nælon-þorsknet og fyrstu stálbátarnir.
*[[Sjöundi áratugurinn]]
:Úthafssíldveiðar hefjast og stærri skip.
*[[Áttundi áratugurinn]]
:Skuttogarar koma til sögunnar og truflun vegna eldgoss.
*[[Níundi áratugurinn]]
:Sóknarmark og kvótamark.
*[[Tíundi áratugurinn]]
:Kvóti minnkar.
 
[[Flokkur:Útgerð]]

Núverandi breyting frá og með 21. maí 2012 kl. 20:05

Sjómaður við vinnu á Nausthamarsbryggju.

Skipafloti Vestmannaeyja samanstendur mestmegnis af fiskiskipum sem eru í útgerð að minnsta kosti hluta ársins. Frá því að byggð hófst á Íslandi hafa Vestmannaeyjar verið mjög mikilvæg verstöð, en það hlutverk margefldist þegar vélbátavæðingin hófst. Ýmsir þekktir Eyjamenn voru sjómenn og má til dæmis nefna Binna í Gröf, aflakóng.

Vegna þess hve stutt er á miðin frá Vestmannaeyjum hafa eyjarnar skipað sér sess sem stærsta verstöð Íslands. Þegar mest var voru Vestmannaeyjar að skapa um þriðjung af útflutningstekjum þjóðarinnar, en þó voru ekki nema um 5% af þjóðinni búsett í Vestmannaeyjum á þeim tíma. Á seinni árum hefur hins vegar hallað undan fæti vegna flutnings á fiskikvóta milli byggða.

Útgerð er órjúfanlegur hluti af Vestmannaeyjum og verður því farið djúpt í sögu útgerðar hér.

FIVE Fiskimjölsverksmiðjan í Vestmannaeyjum hefur verið einn hlekkur af mörgum í sögu útgerðar í Vestmannaeyjum. FES, Fiskimjölsverksmiðja Ísfélagsins er yngri en árlega framleiða þessar tvær verksmiðjur þúsundir tonna af mjöli og lýsi. Fiskvinnslufyrirtæki hafa verið mörg gegnum tíðina í Eyjum en í dag eru það tvö fyrirtæki sem bera höfuð og herðar yfir önnur, Vinnslustöðin ehf. og Ísfélag Vestmannaeyja hf.

20. öldin

Vélbátaútgerð hófst í byrjun 20. aldar. Vélbátur var notaður í fyrsta skipti til veiða árið 1906. Þaðan var ekki aftur snúið og var það lyftistöng fyrir Vestmannaeyjabæ. Rakin er þróun og saga vélbátaútgerðarinnar áratug frá áratugi. Formannatal er að finna hér.

Sjómenn að störfum.
Aukin atvinna í kjölfar vélvæðingar.
Hafnarframkvæmdir, netaveiðar og togarakaup.
Dragnótaveiðar, raflýsing og ör framþróun.
Dýpkunarskip kemur og upphaf togveiða.
Mikil bátasmíði og fleiri tilraunir til togaraútgerðar.
Nælon-þorsknet og fyrstu stálbátarnir.
Úthafssíldveiðar hefjast og stærri skip.
Skuttogarar koma til sögunnar og truflun vegna eldgoss.
Sóknarmark og kvótamark.
Kvóti minnkar.