3.704
breytingar
„Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 2007/Gömlu uppskipunarbátarnir“: Munur á milli breytinga
Fara í flakk
Fara í leit
Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 2007/Gömlu uppskipunarbátarnir (skoða efni)
Útgáfa síðunnar 8. ágúst 2017 kl. 14:08
, 8. ágúst 2017ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| Lína 12: | Lína 12: | ||
Þýsku vísindamennirnir voru eins og Þjóðverjar hafa löngum verið ákaflega hrifnir af Íslandi og íslenskri menningu og fannst að þeir fyndu þar uppruna sinn og tengsl við fornöldina. Hin langa og bjarta íslenska sumarnótt hafði einnig sín áhrif. Um 10. júlí 1935 þegar þeir nálgast Ísland á ferð sinni yfir hafið með farþegaskipinu Ísland skrifar Reinhard Prinz: „Haf og himinn, himinn og haf; allt er sveipað dulúðugu geislaskini. Ferskur norðan vindur- skyldi hann sendur frá íslenskum jökulhvelum? Hver finnur ekki blóðið ólga við þvílíka sjóferð! Þetta er sá þúsund ára vegur sem norrænir víkingar fóru á vit Íslands, Grænlands og Ameríku í litlum knörrum sínum. Þetta haf ristu áratugum saman hinar stoltu skonnortur Hansakaupmanna í Íslandsferðum.“ (Il.bindi, bls. 84).<br> | Þýsku vísindamennirnir voru eins og Þjóðverjar hafa löngum verið ákaflega hrifnir af Íslandi og íslenskri menningu og fannst að þeir fyndu þar uppruna sinn og tengsl við fornöldina. Hin langa og bjarta íslenska sumarnótt hafði einnig sín áhrif. Um 10. júlí 1935 þegar þeir nálgast Ísland á ferð sinni yfir hafið með farþegaskipinu Ísland skrifar Reinhard Prinz: „Haf og himinn, himinn og haf; allt er sveipað dulúðugu geislaskini. Ferskur norðan vindur- skyldi hann sendur frá íslenskum jökulhvelum? Hver finnur ekki blóðið ólga við þvílíka sjóferð! Þetta er sá þúsund ára vegur sem norrænir víkingar fóru á vit Íslands, Grænlands og Ameríku í litlum knörrum sínum. Þetta haf ristu áratugum saman hinar stoltu skonnortur Hansakaupmanna í Íslandsferðum.“ (Il.bindi, bls. 84).<br> | ||
Hinn 11. júlí 1935 koma þeir til Vestmannaeyja, snemma að morgni fimmta dags frá því þeir lögðu af stað. Það er þoka, svo „að ekkert sést annað en flugbrattir hamraveggir Vestmannaeyja, þar sem við liggjum við akkeri.“....Síðar segir: „Út úr höfninni og fyrir enda brimgarðsins kemur nú vélbátur með pramma í togi til að flytja vörur og farþega til og frá skipinu. Fleyin leggja upp að skipssíðunni, og vegna undiröldunnar rísa þau og hníga eins og korktappar. Þeir sem ætla í land stíga upp í stóra rimlakörfu og eru með hjálp skips bómunnar látnir síga niður í bátinn. Til þess verður að grípa rétt andartak, því að ýmist þeytist báturinn upp með öldunni eða dettur niður aftur. Það heyrast bæld óttahljóð úr körfunni og hláturskríkjur frá áhorfendum. En Íslendingarnir í bátnum standa hinir stöðugustu í sjóblautum olíufötum og brosa góðlátlega meðan þeir taka öruggum höndum við farþegum og vörum og sjá um að allt komist tryggilega á sinn stað. Æ stærri fuglaskarar koma niður af hreiðursyllunum og hnita hringi umhverfis. Það suddar úr þokumuskunni, úðinn smýgur um allt, bómurnar marra án afláts...“<br> | Hinn 11. júlí 1935 koma þeir til Vestmannaeyja, snemma að morgni fimmta dags frá því þeir lögðu af stað. Það er þoka, svo „að ekkert sést annað en flugbrattir hamraveggir Vestmannaeyja, þar sem við liggjum við akkeri.“....Síðar segir: „Út úr höfninni og fyrir enda brimgarðsins kemur nú vélbátur með pramma í togi til að flytja vörur og farþega til og frá skipinu. Fleyin leggja upp að skipssíðunni, og vegna undiröldunnar rísa þau og hníga eins og korktappar. Þeir sem ætla í land stíga upp í stóra rimlakörfu og eru með hjálp skips bómunnar látnir síga niður í bátinn. Til þess verður að grípa rétt andartak, því að ýmist þeytist báturinn upp með öldunni eða dettur niður aftur. Það heyrast bæld óttahljóð úr körfunni og hláturskríkjur frá áhorfendum. En Íslendingarnir í bátnum standa hinir stöðugustu í sjóblautum olíufötum og brosa góðlátlega meðan þeir taka öruggum höndum við farþegum og vörum og sjá um að allt komist tryggilega á sinn stað. Æ stærri fuglaskarar koma niður af hreiðursyllunum og hnita hringi umhverfis. Það suddar úr þokumuskunni, úðinn smýgur um allt, bómurnar marra án afláts...“<br> | ||
Hífa varð farþega að eða frá borði | |||
Til skýringar segir: „Svo sem fram kemur í lýsingum Brunos Schweizers og annarra erlendra ferðamanna, þá gátu millilandaskipin ekki lagst að bryggju í Vestmannaeyjum á þessum árum. Þau vörpuðu akkerum utan hafnar og þangað voru farþegar sóttir á bátum. Það gat oft verið erfiðleikum bundið að komast frá skipi og um borð í þá, eða frá bátunum um borð í skipið, ef eitthvað var að sjó. Stundum gátu farþegar klifið kaðalstiga sem lá á skipssíðunni, en oft varð að hífa þá að eða frá borði í þar til gerðum kassa eða körfu, sem gat fengið á sig þungan skell ef aldan lyfti bátnum snöggt og óvænt þegar kassinn var á leiðinni niður. Þessi aðferð var víðar notuð en í Vestmannaeyjum, | '''Hífa varð farþega að eða frá borði'''<br> | ||
Til skýringar segir: „Svo sem fram kemur í lýsingum Brunos Schweizers og annarra erlendra ferðamanna, þá gátu millilandaskipin ekki lagst að bryggju í Vestmannaeyjum á þessum árum. Þau vörpuðu akkerum utan hafnar og þangað voru farþegar sóttir á bátum. Það gat oft verið erfiðleikum bundið að komast frá skipi og um borð í þá, eða frá bátunum um borð í skipið, ef eitthvað var að sjó. Stundum gátu farþegar klifið kaðalstiga sem lá á skipssíðunni, en oft varð að hífa þá að eða frá borði í þar til gerðum kassa eða körfu, sem gat fengið á sig þungan skell ef aldan lyfti bátnum snöggt og óvænt þegar kassinn var á leiðinni niður. Þessi aðferð var víðar notuð en í Vestmannaeyjum, t.d. er vitað um slíkt á íslensku strandferða skipunum allt fram á 7. áratug síðustu aldar, þar sem ekki var hægt að leggjast að bryggju.“<br> | |||
Til skýringar segir ennfremur:<br> | |||
t.d. er vitað um slíkt á íslensku strandferða | „Þar sem í greininni segir „vélbátur með pramma í togi til að flytja vörur og farþega til og frá skipinu“ er átt við uppskipunarbát enda var það hlutverk hans að flytja vörur og fólk milli skips og lands þar sem ekki voru hafskipabryggjur.“<br> | ||
Til skýringar segir | |||
„Þar sem í greininni segir „vélbátur með pramma í togi til að flytja vörur og farþega til og frá | '''Múrningar'''<br> | ||
Múrningar | |||
Flutningaskip sem komu með salt eða lestuðu afurðir til útflutnings sem fyrr á tíð var nær eingön- gu þurrkaður saltfiskur, höfðu frá aldaöðli lagst fram af Skanzinum og gömlu verslunarhúsunum í svonefnda múminga eins og það var nefnt þegar legufæri lágu fram og aftur af skipinu. | Flutningaskip sem komu með salt eða lestuðu afurðir til útflutnings sem fyrr á tíð var nær eingön- gu þurrkaður saltfiskur, höfðu frá aldaöðli lagst fram af Skanzinum og gömlu verslunarhúsunum í svonefnda múminga eins og það var nefnt þegar legufæri lágu fram og aftur af skipinu. | ||
Lega þessara kaupfara var austur af Holukletti sem er norðan undir Skanzinum og var afturfestum skipa fest í Holuklett, en ffamfestar lágu í Hringskerið sem var rétt austan við syðri hafnar- garðinn sem kenndur er við skerið. | Lega þessara kaupfara var austur af Holukletti sem er norðan undir Skanzinum og var afturfestum skipa fest í Holuklett, en ffamfestar lágu í Hringskerið sem var rétt austan við syðri hafnar- garðinn sem kenndur er við skerið. | ||