„Snið:Grein vikunnar“: Munur á milli breytinga
Fara í flakk
Fara í leit
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| (111 millibreytingar ekki sýndar frá 4 notendum) | |||
| Lína 1: | Lína 1: | ||
{| cellpadding="0" cellspacing="5" align="center" | |||
|- valign="top" | |||
| | |||
{| align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" style="border:1px solid #996600; width:1%" | |||
|{{#switch: {{CURRENTWEEK}} | |||
| 1=[[Mynd:Asi1.jpg|200px]] | |||
| 2=[[Mynd:Heimaey1309.jpg|200px]] | |||
| 3=[[Mynd:Stakkó1.jpg|200px]] | |||
| 4=[[Mynd:Hannes Lóðs.jpg|200px]] | |||
| 5=[[Mynd:Vilpa01.jpg|200px]] | |||
| 6=[[Mynd:Mokveiði.jpg|200px]] | |||
| 7=[[Mynd:Lundar.jpg|200px]] | |||
| 8=[[Mynd:FriðrikJesson.jpg|200px]] | |||
| 9=[[Mynd:Miðhúsalaug.jpg|200px]] | |||
| 10=[[Mynd:Gagnfræðaskóli.JPG|200px]] | |||
| 11=[[Mynd:Guðlaugur Friðþórsson1.jpg|200px]] | |||
| 12=[[Mynd:Mynd 113 349.jpg|200px]] | |||
| 13=[[Mynd:Fiskv.jpg|200px]] | |||
| 14=[[Mynd:Kirkjubær.JPG|200px]] | |||
| 15=[[Mynd:Þorsteinn Víglundsson.jpg|200px]] | |||
| 16=[[Mynd:LarusJonsson KristinGisladottir.jpg|200px]] | |||
| 17=[[Mynd:1967 b 250 AAA.jpg|200px]] | |||
| 18=[[Mynd:Þuríður Hannesdóttir.jpg|200px]] | |||
| 19=[[Mynd:Oskar Matthíasson.jpg|200px]] | |||
| 20=[[Mynd:1980 b 16.jpg|200px]] | |||
| 21=[[Mynd:1980 b 16.jpg|200px]] | |||
| 22=[[Mynd:Blik 1967 136.jpg|200px]] | |||
| 23=[[Mynd:Höfnin.1989.jpg|200px]] | |||
| 24=[[Mynd:Jsþ 0281 Sjómenn.jpg|200px]] | |||
| 25=[[Mynd:Vatnkom68.jpg|200px]] | |||
| 26=[[Mynd:Horft af hrauninu.JPG|200px]] | |||
| 27=[[Mynd:Tún 1973.jpg|200px]] | |||
| 28=[[Mynd:Hjálmar Guðnason.jpg|200px]] | |||
| 29=[[Mynd:Blik 1967 200.jpg|200px]] | |||
| 30=[[Mynd:Ræningjatangi.jpg|200px]] | |||
| 31=[[Mynd:Thórun og Kári 001.jpg|200px]] | |||
| 32=[[Mynd:Allurdal.jpg|200px]] | |||
| 33=[[Mynd:Fiskbreiðsla.JPG|200px]] | |||
| 34=[[Mynd:DSCF0860 bjarnarey crop.jpg|200px]] | |||
| 35=[[Mynd:Fiskhellar1.jpg|200px]] | |||
| 36=[[Mynd:Copaifera Langesdorfii.JPG|200px]] | |||
| 37=[[Mynd:Mannsi (9).JPG|200px]] | |||
| 38=[[Mynd:Storhofdi DSCF4549.jpg|200px]] | |||
| 39=[[Mynd:Stefán Árnason.jpg|200px]] | |||
| 40=[[Mynd:Þorsteinn Jónsson (Héraðslæknir).jpg|200px]] | |||
| 41=[[Mynd:Guðni Hermansen1.jpg|200px]] | |||
| 42=[[Mynd:Grænahlíð.JPG|200px]] | |||
| 43=[[Mynd:Þorsteinn Víglundsson.jpg|100px]] | |||
| 44=[[Mynd:Binni2.jpg|200px]] | |||
| 45=[[Mynd:Skansinn2.jpg|200px]] | |||
| 46=[[Mynd:VE219.JPG|300px]] | |||
| 47=[[Mynd:Göngugata.jpg|300px]] | |||
| 48=[[Mynd:Þingeyri1.jpg|200px]] | |||
| 49=[[Mynd:Bjorn.jpg|300px]] | |||
| 50=[[Mynd:Blik 1967 16 1.jpg|100px]] | |||
| 51=[[Mynd:Skar karason.JPG|150px]] | |||
| 52=[[Mynd:Gagnfræðaskóli.JPG|200px]] | |||
| 53=[[Mynd:Blik1978 brautridjandi bls8.jpg|200px]] | |||
}} | |||
|} | |||
|- | |||
| | |||
<div style="text-align:center;margin-top:40px;"> | |||
<big>'''''[[ | {{#switch: {{CURRENTWEEK}} | ||
| 1=Nú ætla ég að taka ykkur með í bátsferð kringum Eyjar. Við leggjum upp að áliðnum degi, auðvitað í trillubát og það skal vera stillt við hleina og sól í heiði. | |||
<big>'''[[Bátsferð með Ása í Bæ|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 2=Loftur Guðmundsson fæddist 6. júní 1906 að Þúfukoti í Kjós og lést 29. ágúst 1978. Kona Lofts var Tala Klemenzdóttir úr Mýrdal og áttu þau synina Guðmund Marino, Indriða og Gunnar Heiðar. Loftur dvaldist um 12 ára skeið við kennslustörf í Eyjum, kenndi við Barnaskólann frá 1933 til 1945. | |||
<big>'''[[Loftur Guðmundsson|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 3=Ráðhúsið við Ráðhúströð var teiknað af Guðjóni Samúelssyni og byggt sem sjúkrahús árið 1927 og gegndi því hlutverki fram til ársins 1973, þegar nýja sjúkrahúsið var tekið í notkun. Stóðu yfir endurbætur á húsinu á árunum 1974-1977. | |||
<big>'''[[Ráðhúsið|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 4=[[Hannes Jónsson]] fæddist 21. nóvember 1852 í Nýja-Kastala í Eyjum. Faðir Hannesar drukknaði þegar Hannes var nokkurra mánaða gamall og ólst hann því upp hjá móður sinni og hóf eigin búskap þegar hann var 26 ára gamall, sama ár og hann kvæntist eiginkonu sinni, Margréti Brynjólfsdóttur frá Norðurgarði. Brynjólfur faðir hennar var lengi formaður á áttæringnum „Áróru“. Margrét var góð húsfreyja og eignuðust þau hjónin fjögur börn . Eitt af þeim, Jórunn, lifði langt fram á 20. öldina og var gift Magnúsi Guðmundssyni á Vesturhúsum. | |||
<big>'''[[Hannes Jónsson|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 5=Vilpa var eitt af fjórum vatnsbólum í Vestmannaeyjum. Hún stóð sunnan við Vilborgarstaði og fyllt var upp í hana árið 1972 eftir að barn hafði drukknað þar. Vilpa fór undir hraun árið 1973. | |||
<big>'''[[Vilpa|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 6=[[Fiskveiðar]]... Það liggur í hlutarins eðli að fiskveiðar skipa stærstan sess í stærstu verstöð landsins. Frá Vestmannaeyjum eru flutt út um 15% alls aflaverðmætis landsins, en íbúar eru einungis rúm 2% þjóðarinnar. | |||
<big>'''[[Fiskveiðar|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 7=[[Lundi]] (Fratercula arctica arctica) er í senn þjóðarfugl Vestmannaeyinga og sameiningartákn Eyjamanna. Lundinn kemur til Vestmannaeyja yfir sumarmánuði ársins, og myndar hér eina mestu lundabyggð í heimi, en meira en 1,1 milljón lundapör verpa í Vestmannaeyjum. | |||
<big>''''[[Lundi|Lesa meira]]''''</big> | |||
| 8=Gísli [[Friðrik Jesson]] var fæddur í Norður-Hvammi í Mýrdal 14. maí 1906 og lést 3. september 1992. Þar var þá prestssetur. Faðir Friðriks, sr. Jes Anders Gíslason (f. 1872, d. 1961), var þá prestur í Mýrdalsþingum. | |||
<big>'''[[Friðrik Jesson|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 9=Eftir að sjóveita kom til sögunnar árið 1931 komst hreyfing á sundlaugarmál í Vestmannaeyjum, enda löngu orðið tímabært að taka til hendinni og koma upp sundlaug. Með sjóveitu var hægur vandi að fá ferskan sjó úr sjógeyminum sem staðsettur var á Skansinum og veita honum í sundlaug. | |||
<big>'''[[Miðhúsalaug|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 10=[[Blik]]... Blik var blað málfundafélags Gagnfræðaskólans í Vestmannaeyjum. Það var fyrst gefið út árið 1936 og hélt útgáfa þess áfram með stuttum hléum, stundum annað hvert ár, en á stundum árlega til ársins | |||
1980.<big>'''[[Blik|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 11=[[Kraftaverkið Guðlaugur Friðþórsson]] | |||
Á landleiðinni sá ég líka alltaf ljóskastarana austur á Nýja Hrauni, og stefndi á þá og Stórhöfðavitann. Ég sá einnig Álsey undan Stórhöfða og Elliðaey austan við Bjarnarey, en þegar fór að saxast á Álsey sá ég að ég var að mjakast og það hleypti í mig dug og von. Þegar Elliðaey var horfin undir Bjarnarey taldi ég eina mílu eftir í land. | |||
<big>'''[[Kraftaverkið Guðlaugur Friðþórsson|Lesa meira]]''''</big> | |||
| 12=[[Álsey]] (Álfsey) liggur um 3.5 km vestur af Stórhöfða og er þriðja stærsta úteyjan, um 0.25km². Eyjan er gyrt háum hömrum, að norður hliðinni undanskilinni, og eru þeir næstum eggsléttir austan og sunnan til. Eyjan er hálend og er 137 m hár grasi þakinn hryggur á miðri eyju og er hallinn mikill niður á brúnirnar. | |||
<big>'''[[Álsey|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 13=Þorskurinn er straumlínulaga og rennilegur fiskur, hausstór, kjaftstór og undirmynntur. Augun eru stór. Á höku er skeggþráður. Bakuggarnir eru þrír og er miðugginn lengstur, raufaruggar eru tveir. Sporðblaðka er stór og þverstýfð fyrir endann. Eyruggar eru vel þroskaðir. Kviðuggar eru framan við eyruggana , hreistur er smátt og rákin er greinileg. Liturinn er mjög breytilegur eftir aldri og umhverfi. Algengasti liturinn er gulgrár á baki og hliðum, með þéttum, dökkum smáblettum. Að neðan er þorskurinn ljósari og hvítur á kvið. | |||
<big>'''[[Þorskur|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 14=Kirkjubær var einn sögufrægasti staður Vestmannaeyja. Bæjarlandið samanstóð af átta bæjum í manntali sem tekið var árið 1892, en þeir stóðu nokkuð austan við byggðakjarna Heimaeyjar | |||
<big>'''[[Kirkjubær|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 15=Þorsteinn Þórður Víglundsson fæddist 19. október árið 1899 að Melum í Mjóafirði og lést 3. september 1984. Foreldrar hans voru Jónína Guðrún Þorsteinsdóttir og Víglundur Þorgrímsson. Á barnsaldri var hann tekinn í fóstur að Hóli í Norðfirði til hjónanna Stefaníu Guðjónsdóttur og Vigfúsar Sigurðssonar. | |||
<big>'''[[Þorsteinn Víglundsson|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 16=Lárus Jónsson bóndi, formaður og hreppstjóri í Kornhól og Syðri Búastöðum, fæddist 30. janúar 1839 og lézt 9. febrúar 1895, drukknaði. | |||
<big>'''[[Lárus Jónsson|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 17=Árið 1852 var sýndur sjónleikur í Vestmannaeyjum og er talið að það hafi verið í fyrsta sinn sem leiksýning var í Vestmannaeyjum. Það sama ár greiða einhverjir leikendur ágóðann af leiksýningu til bæjarsjóðs. Ekki er vitað hverjir voru leikendur né hvaða verk var sýnt en ýmis er talið að leikritið hafi verið eftir Sigurð Pétursson skáld annars vegar en hins vegar að það hafi verið danskt og leikið á dönsku. | |||
<big>'''[[Leikfélag Vestmannaeyja|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 18=Þuríður Hannesdóttir húsfreyja á Oddsstöðum, í Breiðholti og að síðustu í Reykjavík, fæddist 10. júní 1867 í Efri-Ey í Meðallandi og lést 4. apríl 1953 í Reykjavík. | |||
Foreldrar hennar voru Hannes Hannesson bóndi, f. 12. júlí 1834, d. 1898, og kona hans, (skildu), Þuríður Sigurðardóttir húsfreyja, f. 29. febrúar 1840, d. 2. mars 1916 í Eyjum. | |||
Þuríður var systir Dagbjartar Hannesdóttur í Holti, f. 25. september 1880, d. 2. febrúar 1960. | |||
<big>'''[[Þuríður Hannesdóttir (Oddsstöðum)|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 19=Óskar Matthíasson fæddist í Vestmannaeyjum 22. mars 1921 í Garðsauka og lést 21. desember 1992. Foreldrar hans voru hjónin Þórunn Júlía Sveinsdóttir og Matthías Gíslason á Byggðarenda. Óskar var giftur Þóru Sigurjónsdóttur og eignuðust þau 7 börn. | |||
<big>'''[[Óskar Matthíasson|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 20= Úr Blik:[[Sigfús Jörundur Johnsen]] greinarhöfundur.'' | |||
==Fyrsti gúmmíbjörgunarbáturinn== | |||
===Áhrifamikið brautryðjandastarf=== | |||
Það fer varla fram hjá nokkrum, sem les Blik að staðaldri, hve mikill fróðleikur hefur náð að varðveitast frá gleymsku á síðum ritsins um áraskeið. Þar hefur sjávarútvegur Eyjamanna ekki farið varhluta. Ég afréð þess vegna, þegar ég rakst á gamalt viðtal, er ég hafði átt árið 1954, að birta það í Bliki. Það viðtal varðar merkan þátt úr björgunarsögu byggðarlagsins okkar og svo landsins í heild.<br> | |||
Viðtal þetta átti ég við hinn trausta útgerðarmann, [[Kjartan Ólafsson]] frá [[Hraun]]i í Vestmannaeyjakaupstað. | |||
<big>'''[[Blik 1980/Fyrsti gúmmíbjörgunarbáturinn|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 21= Úr Blik:[[Sigfús Jörundur Johnsen]] greinarhöfundur.'' | |||
==Fyrsti gúmmíbjörgunarbáturinn== | |||
===Áhrifamikið brautryðjandastarf=== | |||
Það fer varla fram hjá nokkrum, sem les Blik að staðaldri, hve mikill fróðleikur hefur náð að varðveitast frá gleymsku á síðum ritsins um áraskeið. Þar hefur sjávarútvegur Eyjamanna ekki farið varhluta. Ég afréð þess vegna, þegar ég rakst á gamalt viðtal, er ég hafði átt árið 1954, að birta það í Bliki. Það viðtal varðar merkan þátt úr björgunarsögu byggðarlagsins okkar og svo landsins í heild.<br> | |||
Viðtal þetta átti ég við hinn trausta útgerðarmann, [[Kjartan Ólafsson]] frá [[Hraun]]i í Vestmannaeyjakaupstað. | |||
<big>'''[[Blik 1980/Fyrsti gúmmíbjörgunarbáturinn|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 22=[[Blik 1967/Solveig Pálsdóttir, ljósmóðir]] Um tvítugt afréði Solveig Pálsdóttir að gerast ljósmóðir eins og móðir hennar, sem þó hafði lítið lært til þeirra verka. Solveig vildi verða „lærð“ ljósmóðir, - sigld ljósmóðir. Til þess að öðlast fullkomna fræðslu í ljósmóðurfræðunum, eftir því sem þá voru bezt tök á að tileinka sér þau, þurfti hún að sigla til Kaupmannahafnar og fá þar námsvist á Fæðingarstofnun borgarinnar. | |||
<big>'''[[Sólveig Pálsdóttir|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 23=Sjómannadagurinn í Vestmannaeyjum hefur verið haldinn hátíðlegur frá 1940. Hann er haldinn fyrstu helgina í júní ár hvert, hátíðahöld standa yfir í tvo daga, laugardag og sunnudag. Á síðustu árum hefur föstudeginum einnig verið bætt við þar sem haldið hefur verið sjómannagolfmót, knattspyrna og söngkvöld með Árna Johnsen. | |||
<big>'''[[Sjómannadagurinn|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 24=Skipafloti Vestmannaeyja samanstendur mestmegnis af fiskiskipum sem eru í útgerð að minnsta kosti hluta ársins. Frá því að byggð hófst á Íslandi hafa Vestmannaeyjar verið mjög mikilvæg verstöð, en það hlutverk margefldist þegar vélbátavæðingin hófst. | |||
<big>'''[[Útgerðarsaga|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 25=Þrátt fyrir miður skemmtilegar heimsóknir ræningja, hættulegar glímur við sjóinn og kúgun í gegnum aldirnar, hafa Vestmannaeyingar óttast vatnsskort hvað mest. Ekki eru vatnslindir Vestmannaeyinga stórar eða vatnsmiklar og því hefur þurft að nota aðrar leiðir til að svala þorsta eyjaskeggja. | |||
<big>'''[[Vatnsveitan|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 26='''Goslok''' Í lok apríl fór eyjan að grænka. Þrátt fyrir gjall og sót kom lundinn og hreinsaði holur sínar. Suðurhluti eyjunnar hafði sloppið ágætlega og því var hann fljótur að grænka. Bjartsýni á goslok dafnaði. Virkni eldgíga var minni í maí, og í júní mældist ekkert hraunrennsli frá gígnum. Því voru þessir mánuðir notaðir í hreinsunarstarf. | |||
<big>'''[[Heimaeyjargosi%C3%B0#Goslok|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 27=Heimaeyjargosið hófst 23. janúar 1973 og var því lýst lokið þann 3. júlí sama ár. Gosið er fyrsta eldgos sem hefst í byggð á Íslandi. Giftusamlegri björgun á fólki og stórum hluta af eignum er minnst þegar gosið er rifjað upp. Þó að nú á 21. öldinni rísi upp kynslóð, sem ekki upplifði atburðina örlagaríku, eru þeir þó greyptir í hjörtu Eyjamanna. | |||
<big>'''[[Heimaeyjargosið|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 28=Hjálmar Guðnason fæddist á Vegamótum í Vestmannaeyjum 9. desember 1940, og lést 27. janúar 2006. Eiginkona Hjálmars var Kristjana Svavarsdóttir og áttu þau sex börn saman. Börn þeirra eru Anna Kristín, Guðni, Sigurbjörg, Ásta Margrét og Ólafur. | |||
<big>'''[[Hjálmar Guðnason|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 29=[[Blik 1967]] Fyrir mörgum árum fannst steyptur treyjuhnappur í kálgarði í námunda við Strandveginn hér í bæ ekki langt frá Mandal. Hnappurinn fannst vor eitt, þegar garðurinn var pældur. Á honum, sem er úr eirblöndu, er hálfmáni og stjarna. Sumir hugsa sér hnappinn orðinn þannig til í Eyjum: | |||
<big>'''[[Blik 1967/Tyrkneski Hnappurinn|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 30=Þann 16. júlí 1627 réðust um 300 sjóræningjar frá Algeirsborg á Vestmannaeyjar. Vestmannaeyingar höfðu komið sér upp vörnum við höfnina en sjóræningjarnir sigldu fram hjá höfninni, suður með eynni og gengu þeir á land á Ræningjatanga og komu þannig Eyjamönnum í opna skjöldu. Sjóræningjarnir dvöldu 3 daga í Vestmannaeyjum, með aðsetur á Ræningjaflöt í Lyngfellisdal | |||
<big>'''[[Tyrkjaránið|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 31=Þórunn Pálsdóttir húsfreyja í Presthúsum, fæddist 12. nóv. 1879 í Vesturholtum undir Eyjafjöllum og lézt 15. marz 1965 í Reykjavík. | |||
<big>'''[[Þórunn Pálsdóttir|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 32=Herjólfsdalur er líklega þekktasti dalur Vestmannaeyja. Hann stendur norð-vestarlega á Heimaey og er umlukinn fjöllum norðan- og austanmegin — Dalfjall og Moldi. Í dalnum eru mörg þekkt kennileiti svo sem Saltaberg, Fjósaklettur, Kaplagjóta og Torfmýri. | |||
<big>'''[[Herjólfsdalur|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 33=Húsið Tanginn við Strandveg 46. Það var verslun Gunnars Ólafssonar en var rifin þegar verslun reis við hliðina. Þar er verslunarhúsnæði enn þann dag í dag. | |||
<big>'''[[Tanginn|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 34=Bjarnarey liggur skammt suður af Elliðaey og er næst henni í stærð, 0.32km². Eyjan er mjög hálend og þverhníptir klettahamrar umlykja eyjuna alla nema á litlu svæði norðaustan megin. Þar er uppgangur á eyjuna. | |||
<big>'''[[Bjarnarey|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 35=Fiskhellar eru hellar sem eru sunnan og vestan megin í Hánni, þar sem hún er þverhnípt. | |||
Fyrr á öldum var venja að flytja fisk að berginu og draga hann upp í fiskbyrgin sem byggð höfðu verið á syllum og snösum upp eftir öllu bergi. | |||
<big>'''[[Fiskhellar|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 36=Ástand heilbrigðismála á Íslandi á 18. og 19. öld var dönskum stjórnvöldum stöðugt áhyggjuefni og ítrekað voru sendar tillögur til úrbóta á ýmsum málum og síðan fyrirspurnir um hvers vegna ekkert væri gert í málunum. Dönsk heilsupólitík átti að tryggja heilbrigði sem flestra til þess að efla vinnumarkaðinn og minnka útgjöld til fátækramála. Íslenskir embættismenn létu hjá líða að skipta sér af málum ef mögulegt var enda virðast þeir ekki hafa verið sammála þeirri stefnu sem rekin var af hálfu heilbrigðisyfirvalda. | |||
<big>'''[[Ginklofi|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 37=Kaplagjóta er löng gjóta sunnan við Dalfjall sem gengur til austurs, samhliða Herjólfsdal. Gjótan dregur nafn sitt af því að hestum var varpað þar niður til þess að farga þeim, þar sem ekki mátti eta hrossakjöt lengi vel á Íslandi. | |||
<big>'''[[Kaplagjóta|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 38=Stórhöfði er 122 metra hár og er syðsti hlutinn á Heimaey. Höfðinn myndaðist í gosi í sjó fyrir um 6 þúsund árum, og er samtengdur Heimaey um mjóa flá sem heitir Aur, en hann gengur til norðurs frá Stórhöfða og myndar þar Brimurð að austan og Vík og Klauf að vestan. | |||
<big>'''[[Stórhöfði|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 39=Stefán Árnason fæddist 31. desember 1892 í Sauðhúsnesi, Álftavershreppi, V-Skaftafellssýslu og lést 29. júlí 1977. Árið 1920 fluttist hann til Vestmannaeyja. | |||
<big>'''[[Stefán Árnason|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 40= [[Þorsteinn Jónsson (héraðslæknir)|Þorsteinn Jónsson]], héraðslæknir, var alþingismaður Vestmannaeyja frá 1887 til 1890 en þá sagði hann af sér þingmennsku. | |||
<big>'''[[Þorsteinn Jónsson (héraðslæknir)|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 41=Guðni Agnar Hermansen fæddist 28. mars 1928 og lést 21. september 1989. Foreldrar hans voru Störker Hermansen og Jóhanna Erlendsdóttir. Þau bjuggu í Ásbyrgi við Birkihlíð. | |||
<big>'''[[Guðni Hermansen|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 42=Þegar gengið var austur Grænuhlíðina á góðviðriskvöldum blasti Dyrhólaeyjarvitinn við með eitt leiftur á 10 sekúndum. Má segja að það hafi verið skemmtilegt einkennismerki hennar. Gatan var lögð yfir falleg, gróin tún, sem nytjuð voru alveg framundir að hún var rudd. | |||
<big>'''[[Grænahlíð|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 43=[[Þorsteinn Víglundsson|Þorsteinn Þórður Víglundsson]] fæddist 19. október árið 1899 að Melum í Mjóafirði og lést 3. september 1984. Foreldrar hans voru Jónína Guðrún Þorsteinsdóttir og Víglundur Þorgrímsson. Á barnsaldri var hann tekinn í fóstur að Hóli í Norðfirði til hjónanna Stefaníu Guðjónsdóttur og Vigfúsar Sigurðssonar. Eftir nám í Barnaskóla Norðfjarðar lá leiðin í Búnaðarskólann á Hvanneyri og varð hann búfræðingur, tvítugur að aldri. Þorsteinn stundaði nám í Noregi árin 1921-1923 í lýðháskóla nálægt Björgvin, Noregi og ári seinna lauk hann lokaprófi í nokkrum greinum í menntaskóla á Suður-Mæri. Eftir heimkomuna fór Þorsteinn í Kennaraskóla Íslands og tók hann lokapróf þar árið 1927. Strax um haustið 1927 flutti hann til Vestmannaeyja ásamt konu sinni, Ingigerði Jóhannsdóttur, en þá voru þau nýgift. | |||
<big>'''[[Þorsteinn Víglundsson|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 44=Benóný Friðriksson var fæddur 7. janúar 1904 og hann lést 12. maí 1972. Benóný var betur þekktur sem Binni í Gröf og var hann landsfrægur aflamaður. Hann fæddist í Vestmannaeyjum og var sonur formannsins Friðriks Benónýssonar og Oddnýjar Benediktsdóttur. Eiginkona Binna var Sigríður Katrín Sigurðardóttir og áttu þau saman 7 börn. | |||
<big>'''[[Binni í Gröf|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 45=Kornhólsskans, betur þekkt sem [[Skansinn]], hefur í aldaraðir verið fjölsóttur og vinsæll meðal Vestmannaeyinga, hvort sem er á sumri eða vetri. Útsýnið og fegurðin hafa löngum verið einstæð, en á veturna var oft hrikalegt að horfa af Skansinum út á vetrarsjóinn. Fólk fór oft út á Skansinn þegar bátar voru talstöðvarlausir og aðstandendur biðu milli vonar og ótta eftir að sjá bátskel föður eða eiginmanns birtast fyrir Klettsnefið og lensa heilu og höldnu inn Víkina. | |||
<big>'''[[Skansinn|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 46=Fyrsta Emman kom til hafnar í Vestmannaeyjum árið 1919. Það var mótorbáturinn Emma VE-219 og var hún 16 tonn. Var báturinn „kútter“-byggður og auk þess tvímastra og hvorugt mastrið hægt að leggja niður, og var seglabúnaðurinn í samræmi við það. | |||
<big>'''[[Emma VE-219|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 47=Húsið Baðhúsið stóð við Bárustíg 15. Það var reist árið 1923 af aðventistaprestinum O. J. Olsen, vegna þess hve sjaldgæf baðtæki voru á heimilium Eyjamanna og aðstaða til slíkra athafna ekki algeng. | |||
<big>'''[[Baðhúsið|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 48=Húsið [[Þingeyri]] við Skólaveg 37 er byggt árið 1921. Jón Jónsson byggði húsið og flutti hann ásamt Steinunni Sigurðardóttur konu sinni og syni, í húsið og bjuggu þau í því til ársins 1924, er Sigurjón Sigurðsson, fisksali kaupir það og flytur inn ásamt fjölskyldu sinni. | |||
<big>'''[[Þingeyri|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 49=Björn Bjarnason var fæddur 3. mars árið 1893 á Ysta-Skála í Holtssókn og lést 25. september 1947. Hann var sonur Bjarna Einarssonar, f. 03.09.1869, frá Ysta-Skála og Halldóru Jónsdóttur, f. 28.02.1874, á Ysta-Skála í Holtssókn. Þau fluttu til Eyja árið 1901 og bjuggu í Hlaðbæ. | |||
<big>'''[[Björn Bjarnason|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 50=Loks vorið 1879 afréð Sigfús Árnason að láta til skarar skríða og hefja orgelspilið í kirkjunni. Á hvítasunnudag það ár lék hann í fyrsta sinn á orgelið undir sálmasöngnum. Hafði hann þá æft nokkurn söngflokk, sem söng við guðsþjónustu þann dag og þótti takast vel og giftusamlega. Safnaðarfólkið dáði þá þegar þetta starf og þessa nýjung og lauk miklu lofsorði á þetta framtak hins vinsæla prests og sálusorgara og svo organistann sinn, sem þá var á 23. aldursárinu. | |||
Orgel þetta, sem nú er geymt í Byggðarsafni Vestmannaeyja, var notað í Landakirkju fram á árið 1896. Þá þótti það ekki lengur fullnægja þeim kröfum, sem gerðar voru þá um kirkjuorgel. Leigðu þá ráðandi menn kirkjunnar orgel organistans. | |||
<big>'''[[Blik 1967/III. Sigfús Árnason, organisti|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 51=[[Óskar Kárason]] fæddist 9. ágúst 1905 að Vesturholtum undir Vestur- Eyjafjöllum. Hann lést 2. maí 1970. Foreldrar hans voru Kári Sigurðsson, Presthúsum, og Þórunn Pálsdóttir. Kona Óskars var Anna Jesdóttir, fædd 2. desember 1902, og áttu þau þrjú börn; Ágústu, Kára og Þóri. Óskar byggði Sunnuhól sem var heimili fjölskyldunnar til ársins 1971. | |||
<big>'''[[Óskar Kárason|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 52=Gagnfræðaskólinn í Vestmannaeyjum var stofnaður 19. maí 1930 samkvæmt lögum um gagnfræðaskóla í kaupstöðum. | |||
<big>'''[[Gagnfræðaskólinn í Vestmannaeyjum|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 53=Þáttur úr sögu Vestmannaeyjahafnar | |||
Á vetrarvertíð árið 1906 voru gerðir út í Vestmannaeyjum fyrstu tveir vélbátarnir. Næstu vertíð (1907) voru þeir 20 að tölu. Á vertíð 1910 voru vélbátar Vestmannaeyinga orðnir 46. Að 10 árum liðnum voru þeir 68. Á vetrarvertíð 1930 voru vélbátar Vestmannaeyinga samtals 95, sem þá voru gerðir út í kaupstaðnum. | |||
<big>'''[[Blik 1978/Merkur brautryðjandi|Lesa meira]]'''</big> | |||
}} | |||
</div> | |||
|} | |||
Núverandi breyting frá og með 15. apríl 2019 kl. 10:17
| |
|
Árið 1852 var sýndur sjónleikur í Vestmannaeyjum og er talið að það hafi verið í fyrsta sinn sem leiksýning var í Vestmannaeyjum. Það sama ár greiða einhverjir leikendur ágóðann af leiksýningu til bæjarsjóðs. Ekki er vitað hverjir voru leikendur né hvaða verk var sýnt en ýmis er talið að leikritið hafi verið eftir Sigurð Pétursson skáld annars vegar en hins vegar að það hafi verið danskt og leikið á dönsku. |
