Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 1966/ Aflakóngur Vestmannaeyja 1965
Ingólfsstöngina hlýtur að þessu sinni Gísli Jónasson og skipshöfnin á Ísleifi IV, en hann kom með mest aflaverðmæti Vestmannaeyjabáta á land árið 1965.
Samtals skilaði Ísleifur IV afla á land fyrir rúmar 14 milljónir króna síðastliðið ár og skiptist aflinn þannig:
Bolfiskur: 420 tonn
Síld: 84.700 tunnur (á 100 kg).
Samtals skilaði Ísleifur IV á land um 8.900 tonnum — átta þúsund og níu hundruð tonn —. Er það geysilegur afli á eitt skip og mesti afli, sem Vestmannaeyjaskip hefur borið á land til þessa. Eru þetta um 50 fullfermi á bátinn.
Ísleifur IV hefur verið hið mesta aflaskip síðan hann kom til landsins. Báturinn er 216 rúmlestir brúttó með 450 hestafla Stork-Diesel vél og gengur um 10 mílur. Hann er smíðaður í Þrándheimi í Noregi og var afhentur eigendum 26. maí 1964. Aflaðist það ár fyrir um 6 milljónir króna á bátinn.
Þennan afla hafa 3 skipstjórar komið með að landi ásamt hinni vösku skipshöfn á Ísleifi IV. Þeir eru Guðmar Tómasson, sem var skipstjóri með bátinn vetrarvertíðina 1965, en þá um vorið varð hann að láta af störfum vegna veikinda. Gunnar Jónsson, sem Ieysti hann af, er nú skipstjóri með bátinn, og svo aflakóngur Vestmannaeyja 1965. Gísli Jónasson, sem tók við Ísleifi IV í júnílok 1965 og var með bátinn til áramóta, en 18. desember lauk síldarvertíð.
Gísli Jónasson er Landeyingur að ætt, fæddur í Reykjavík 13. september 1933. Hann missti ungur föður sinn og ólst upp hjá Guðmundi Guðlaugssyni í Hallgeirsey og konu hans, Guðríði Jónasdóttur, til 17 ára aldurs.
Hugur Gísla hneigðist strax að sjónum, og árið 1952 fór hann til sjós á togurum. Vetrarvertíðina 1954 kom hann til Eyja og er þá með Óla í Skuld á Ófeigi II. Síðan fer Gísli í siglingar og kannar þá hlið sjómennskunnar.
Vorið 1958 lauk Gísli farmannaprófi frá Stýrimannaskólanum í Reykjavík. Lagði hann þá farmennskuna á hilluna og fór stýrimaður á báta héðan úr Eyjum.
Formennsku byrjaði Gísli haustið 1963 með m.b. Halkion, en vertíðina 1964 var hann stýrimaður á aflaskipinu Ófeigi II, með Ólafi frá Skuld.
Vorið 1964 tók Gísli við skipstjórn á Huganum VE 65 og hefur verið í „Hólnum“ síðan.
Árið 1965 var Gísli skipstjóri með bátana Akurey RE 6 og m.b. Ögra RE 42, auk aflaskipsins Ísleifs IV. Var hann með Akurey vertíðina, en leysti af á Ögra.
Á þessa 3 báta skilaði Gísli á land þessum afla:
Akurey RE 6:
Síld: 13.300 tunnur. loðna: 20.600 tunnur, fiskur: 215 tonn, samtals aflaverðmæti 3,4 milljónir kr.
Ögri RE 42:
Síld: 6.000 mál. Samtals aflaverðmæti 1,3 milljónir kr.
Ísleifur IV VE 463:
Síld: 62.000 mál og tn. Samtals aflaverðmæti 10,2 milljónir kr.
Aflaverðmæti þessara þriggja skipa tímann, sem Gísli er skipstjóri, er 14,9 milljónir kr.
Þetta er sannarlega glæsilegur afli á einu ári hjá einum og sama manninum; er síldaraflinn samtals 81.300 mál og tunnur. Ef þessi mikli afli er tekinn saman í heild eru þetta 10.500 tonn — tíu þúsund og fimm hundruð tonn —.
Gísli Jónasson er því óumdeilanlega sá skipstjóri, sem mestan afla og aflaverðmæti hefur skilað á land af Eyjaskipstjórum á s.l. ári, og er hann vel að heiðurstitlinum „Aflakóngur Vestmannaeyja 1965“ kominn.
Sennilega er Gísli síldarkóngur Íslands s.l. ár, þó að ég hafi ekki sönnur fyrir því. Er þetta ákaflega ánægjulegt fyrir alla Eyjamenn að eiga svo snjallan fiskimann í röðum sjómanna hér.
Gísli er kappsmaður að hverju sem hann gengur og sjómaður góður. Hann er einn þeirra, sem við vonum að eigi eftir að setja svip á sjósókn héðan úr Vestmannaeyjum um langan aldur, og við munum áreiðanlega heyra oftar frá, þó að hann sem betur fer eigi marga og harða keppinauta í hópi skipstjóra í Vestmannaeyjum.
Hann tók við nýju skipi, Seley, um síðustu áramót.
Sjómannadagsblað Vestmannaeyja óskar Gísla Jónassyni og skipshöfninni á Ísleifi IV allra heilla og til hamingju með Ingólfsstöngina, sem þeir eru vel að komnir.
Lærði að taka lag og mið,
lenda, stjaka, halda við,
skorða, baka, hitta hlið,
hamla, skaka og andófið —
Hausa, fletja, slíta slóg,
sleddu hvelja, ausa sjó,
fast að setja, fíra kló,
fella nel og splæsa tó —
Grunnmál laka, leggja lóð,
lúðu flaka, slægja kóð,
seglum aka, beila bjóð,
blóðga, kraka, róa í njóð.
(Oddsrímur sterka) Örn Arnarson